La televisien nos sadola de seriás estatsunianas, d’emissiens pipòl ente si radassan leis intellos, escrivans, politicians, artistas parisencs e s’avisem que lo public populari e dei classas “mejanas” s’interessan en d’autrei cauvas. Cu auriá poscut si creire, quora Benvenguts en cò dei Ch’ti siguèt presentat dins lo Nòrd e lo Pas de Calais, que mai de 15 miliens d’espectators francés pagarién 8 o 10 euro per l’anar veire? Mi pareisse evident qu’aquò ven dau besonh dau monde de virar l’esquina a l’uniformizacien que lei culturas dominantas nos impauson que siegue l’anglosaxona o la francoparisenca.Van querre “l’autentic” coma diriá Danièu Auteuil que parla de sei garofles, dins aquèu film de Dany Boon ente l’expatriat salonenc rescòntra de gents “verais” que s’expriman en patoés ch’ ti, ce que resta encuei dau picard, un dei principaus dialèctes de la lenga d’Òil. Lo Dany es anat virar son film dins la pichòta ciutat de Bergues qu’es de parlar flamand. Ren de veire entre aquèu dialècte germanic, parlat tanben en Belgica e Olanda e lo dich ch’ti, parlar roman. Leis aparaires dei lengas lei mai afogats an renat qu’ aquel arleri de Boon aguesse fach aquèu mesclum linguistic. Ieu pensi que lei creators an lo drech de si prendre quauquei libertats emb la realitat. Lei bartavèlas son de perdigaus de montanha qu’an jamai viscut dins lo Garlaban e jamai lo paire dau pichon Marcèu auriá degut faire son “còups dau rei”. Degun o quasi faguèt lo repròchi a l’ academician Pagnol d’ aquelei fantasiás zoologicas. Per aquelei, coma ieu e de miliers d’ autrei, que vòlon dempuei 20, 30, 40 ans sauvar lei parlars d’Òc e que de còups si despichan (se descoratjan), aquèu succès estrambordant dei Ch’tis de Bergues mòstra qu’ avèm darnier nautrei de miliens d’estajants. Si manifestarián un pauc mai ne’n sariam contents.