Un amic naissut en 1908, mi diiá qu’èra estat cònse de son vilatjon dins leis annadas 30. Sa cuisina serviá de burèu de vòte e una sopiera serviá d’ urna. Aquèu tèmps es acabat, encuei la pus pichòta comuna a son isolador per escondre lo geste ciutadan de son vintenat d’electors. Leis endrets ente l’eleccien municipala si fa sensa un peçuc de contestacien si cercon emb lo fanau! Dins lei vilatges, lei conflits entre païsans e neoruraus son de mai en mai nombrós e menon en de luchas e de garolhas sensa fin. Dins lei ciutats, leis apartenéncias politicas meton de pebre dins la competicien e laisson darnier lei diferènts estrechament ligats a la vida locala. Pron sovènt s’oblida l’interès generau dins lei conflictes particuliers.

Siáu d’aquelei qu’an demandat e esperat la decentralizacien e la regionalizacien, mai mi siáu lèu avisat qu’avián d’efiechs negatius sus l’ administracien dei territòris. Au nivèu comunau, viam de conses, trasque minoritaris urosament, si comportar en monarques gràcias ais impòsts de seis administrats. Nepotisme e clientelisme fan que, ente l’ i auriá besonh d’un emplegat municipau ne’ n podèm trovar tres. Ente una Visa o una Clio bastarián per lei desplaçaments dau cònse, de veituras de fonccien a 30 000 euro son crompadas e un caufur es emplegat per lei menar. De viatges d’estudis, de recepciens somptuaris... la tiera deis exageraciens podriá faire d’alònguis. Ai paur que se aqueleis exemples isolats duvián si multiplicar, l’ administracien reprenguesse la situacien en man per metre un brigon d’òrdre dins lei budgets comunaus. Lei promiers per patir dau retorn d’ una gestien que lei servicis prefectoraus bailejarián sarián lei cònses dei pichòtei comunas que perdrián lo gaire d’autonomiá qu’ avián ganhada.