Punts en debat sus la crotz occitana: 4. Crotz Pisana
Ramon Ginolhac
Escrivan e professor de matematicas a la retirada. Autor d’un libre sus la crotz occitana, de divèrsas publicacions sus Enric de Ròchaguda, sol o collectivament, e en setembre de 2015 Escriches de femnas tarnesas
La crotz de Pisa sembla la crotz occitana: es una crotz grèga patenta, clechada, enrodada de dotze pometas. Pr’aquò es pas viudada, fa que la figura es sovent pus prima.
Segon lo cronicaire Ranieri Sardo[1], la representacion mai anciana de la crotz de Pisa seriá estada una escalpradura plaçada sus las parets de la vila bastidas per Cocco Griffi tre 1157. Aquesta indicacion fasiá pensar a la creacion d’aquesta crotz al mièg del sègle XII, coma la crotz occitana. Òm se podiá demandar se i aviá agut influéncia dins un sens o dins l’autre?
Uèi, las causas se presentan d’un autre biais.
La crotz dicha de Cocco Griffi es conservada al muséu de l’Òbra de la catedrala (Depositi dell’Opera del Duomo)de Pisa; una inscripcion jos l’escalpradura permetriá de la datar al pus lèu del mièg del sègle XIII.
L’istoriana Maria Luisa Ceccarelli-Lemut a mostrat en 2010 que divèrses falses concernisson la familha Griffi, notadament al subjèct de las armas de Pisa; per ela, la placa datariá del sègle XIV o XV[2]. Per mai de precisions, remanda al trabalh de Monica Baldassari.
L’arqueològa e numismata Monica Baldassari a publicat Nel segno di Pisa: monete, sigilli e vessilli del Comune tra XI e XV secolo[3] en 2009. L’essencial per nautres foguèt presentat per Francesco Stea Paglia en decembre de 2016 dins dos articles del diari “pagina Q” jol títol: “CROCE PISANA: un (mezzo) falso storico?” Òm lo pòt consultar sus internèt. Se reten aicí qualques elements.
La crotz dicha de Cocco Griffi de 1157 es un fals istoric. La primièira atestacion de la crotz a Pisa data de 1274. Foguèt adoptada coma emblèma del Pòble (mercadièrs, banquièrs, juristas) vèrs la fin del sègle XIII; la primièira mencion datariá de 1288. A aquel moment, l’emblèma de la vila èra una bandièra roja sens crotz. Abans, l’emblèma de Pisa èra estat una madòna puèi l’agla imperiala. La crotz es dintrada dins lo blason de la vila al sègle XV.
Aquestas indicas son coerentas amb d’autras donadas. Per exemple, se vei de croses pisanas escalpradas sul pasiment del Camposanto; aqueste cementèri foguèt utilizat tre 1287.
Cal remarcar que la crotz de Pisa existissiá pas a l’epòca de la Republica marinièra. En consequéncia, la bandièira de las quatre principalas republicas marinièras, Amalfi, Gènoa, Pisa e Venécia es una reconstitucion posteriora.
Òm sap pas se la crotz occitana a influençat la creacion de la crotz pisana. En revenga, la crotz de Pisa es pas a l’origina de la crotz ramondenca.
[2]Antiquaria e riscrittura della storia nel contesto socio-politico di Pisa tra XV e XVI secolo. Publicat dins l’obratge collectiu : PRIMA E DOPO. LE TAVOLE EUGUBINE Falsi e copi fra tradizione Antiquaria e rivisitazioni dell Antica. Editor Fabrizio Serra, 2010.
[3] Jos la direccion de A. Zampieri: La Storia di Pisa nelle celebrazione del 6 agosto (1959-2008). Editor ETS, 2009.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Al mens, aquò's ara establit... Mercé per l'article.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Al mens, aquò's ara establit... Mercé per l'article.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari