Vaquí los Jòcs Olimpics-version ivernala que se debanan. Òm se deuriá regaudir d’aquela granda fèsta universala de rescontre de la joinessa mondiala per faire aquela activitat simpla, portaira de patz e d’amistat universalas: jogar, doncas córrer, sautar, lisar, visar, tirar, butar un palet, marcar un but, faire pipas-redòlas,… Mas avèm pas lo cap e lo còr a èsser gaujoses del debanament d’aquelas espròvas ont lo jòc es vengut un grand enjòc politic e comercial.
 
Dins la Grècia d’un còp èra, los Jòcs marcavan un temps ont los conflictes s’arrestavan: a pas l’aire d’èsser lo cas per l’ora en Africa, a las raras d’Ucraïna e Russia, en Mejan-Orient, en Birmania… e ne passam que la tièra es tròp longa. Al despart, cada atlèta val un autre atlèta. Encara cal que siague reconegut. Pensatz que China va presentar unes atlètas oigors amb la repression que fa patir a aquel pòble que ne denega l’existéncia? D’unes Estats an decidit de marcar lor denóncia d’una tala politica en mandant pas de delegacion a las ceremonias oficialas. Se qualqu’un arriba a comprene e m’explicar la posicion de França, que se proclama país dels Dreits de l’òme e que demòra un pauc chut-e-mut sus la question maugrat la mocion votada quasi a l’unanimitat pel Parlament.
 
Dins la Grècia d’un còp èra, los atlètas participavan nuses a las competicions. Ara, un còp acabat lo sembla-amateurisme presicat pel super-papeta Cobertin, los atlètas son convertits en panèus publicitaris amb de marcas e de lògos de pertot sus la boneta, las lunetas, los gants, lo pitre, l’esquina, las ancas, las caucetas, los solièrs, los patins, los esquís (e benlèu los esquices…): las victòrias se comptan pas d’un biais esportiu mas en parts de mercat e son unes espòrts dits telegenics que son privilegiats per que lo mai de monde possible enregistrèsse lo nom de las marcas! Arriba al cronomètre de se trasformar en instrument de vertat, mas los jutjaments umans dins maitas disciplinas (patinatge artistic,…) se jògan tanben dins los corredors.
 
Dins lo temps ancians, un còp èra, los Jòcs Olimpics del freg se debanavan dins de païses ont l’ivèrn èra ivernal: païses del Nòrd, dels rens e dels orses blancs (benlèu de l’Òme-Nadal) e estacions de montanha. Mas aquò a plan cambiat. Las espròvas se tendràn sus de nèu artificiala: anam aver suspresas dins las resultas. E te vos disi pas l’emprenta ecologica dels mejans utilizats per emblanquir lo país e gelar las patinadoiras (podètz demandar çò que còstan a la comuna de Carcassona los alisadors de la “Magia” de Nadal). Lo Martin Forcada pòt plan dire qu’aquò fa pas res, que los espòrts vivon al meteis ritme que lo demai de la societat. Mas nisaus, podèm que sotalinhar aquel caminament cap a l’artificializacion dins un esperit de sembla-modernitat e de fugida en abans. Apuèi, nos poiràn faire polits films publicitaris suls ligams de la practica de l’esquí amb la natura… Fa plan de temps que Comitat Internacional olimpic e la sprincipalas Federacions internacionaals se preocupan mens de l’espòrt qu de la moneda de ganhar.
 
De mai, ongan, me demandi plan s’an pas pres lo pangolin coma mascòta d’aqueles jòcs que se van debanar dins lo silenci blanc (que pòt faire de polida poesia) de la quasi-auséncia de public o, per lo mens, de contactes amb el. Bonjorn l’ambient de l’espòrt embarrat dins de baudufas sanitàrias amb una environa de personas en escafandres d’astronautas. La participacion a las espròvas aurà un aire del moment de passejada que s’acòrda als presonièrs (encara que sabi pas s’es lo cas en China, la comunista venguda cap de fila del capitalisme!).
 
Francament, s’ai un conselh de vos balhar: barratz la television e vos demòra d’anar córrer, marchar, far de bicicleta, d’esquí se vos agrada (amb d’estacions-pescajons!) e aprèp i a tantes rendètz-vos que vos espèran: la represa de la Super-Liga de XIII, dimenge que ven lo derbi Limós-Carcassona, lo Tornèg de las 6 Nacions, l’esquipa de volada de Narbona en Copa d’Euròpa, los buta-pè de Brageirac en quart de la Copa de França,…
 
Ça que la, nos fariá plaser de veire la Perrina Laffont, quand montarà sul mai naut escalon per reçaupres a medalha d’aur, demandar que li joguèssen coma imne “Arièja, mon país!” puslèu que la Marselhesa…