En Republica Moldava de Transnistria, i es un desir de russisme, via l’image dal temps sovietic. La preséncia de l’armaia, la sieu glorificacion.
 

 

 
Transnitria es un Estat en assetjament perqué non es reconoissut per lo monde, rejonch dins lo temps per l’Ossetia dal sud o Abcasia en lo 2008. O Crimèa en lo 2014, o Donbàs en lo 2014 doncas… 
 
Mema situacion. Russia es darrier per gerir los territòris novèls. Mas per Transnistria, manca la continuïtat territoriala, qu’es realizaia dins tots los autres airals citats.
 

(capir lo romanés, es un pauc familiar)
 
I es que de veire lo combat en Transnistria per impausar encara l’alfabet cirillic per lo romanés sonat moldau sus l’alfabet latin.
 
A poscut anar luenh coma aquest cas, un jove licean romanesofòne perseguit per suspicions de la part dal KGB (e qu’aguèt per exemple de mal de capir las operacions judiciàrias perqué son totas en russe)
 

 
Transnistria es una region separatista prorussa de Moldòva la mai anciana, despí 1990 per els. Vos fa pensar a qualqua ren de ja vist? Mai recent... en 2014, Donbàs, òc. Causa de la guèrra d’invasion russa en Ucraïna per “protegir las minoritats russas”. Mas sabètz qu’en Transnistria, segon las annaias, los romaneses (sonats moldaus) pòon far entre 40 % (1989) e 56 % (2004), aquela de minoritat... D’autant mai que lo russe es lenga omnipresenta dins la vita vitanta, levat lo trilingüisme simbolic sus lo passapòrt (non reconoissut) o lo blason dal país.
 
E aüra dins aquela guèrra de 2022 d’invasion d’Ucraïna? De roquetas foguèron tiraias de Transnistria devèrs Ucraïna. 
 
Los moldaus agachan ce que se passa Pro TV Chișinău
 

 
Jurnal TV de Moldòva
 

 
E coma resson, en parangon, a ce que se passa, veguèm lo ponch de vista indian
 

 
Aüra la question es, après aver fach la periferia d’Ucraïna, l’armaia russa es lèsta d’assumir la destruccion de las vilas (istoricas dins lor ponch de vista, coma lo brèç de lor civilizacion) d’Odessa e de Quiiv? 


Notar la bandiera d'URSS sus lo tanc
 
Mas après? Recordatz vos... Per anar dins lo futur, cal agachar lo passat.
 
En decembre dal 2014, los mèdias transnistrians e gagaoses dison lor acòrdi a las revindicacions de Pavel Goubarev qu’es per una “Russia Nòva” (inclusent la part sudèst d’Ucraïna, Transnistria e Gagaosia territòri moldau de facto e de jure).
 
E en lo 2015 lo general moldau Ion Costaș, ancian ministre de la defensa de Moldòva diguèt dal temps de la guèrra de Nistru: “la solucion dals conflictes seria que Moldòva cedisse Transnistria e Gagaosia (territòri prorusse) a la Russia Nòva o a Ucraïna en escambi de l’acòrd definitiu de Moscòu e de Quiiv per una entraia de Moldòva dins l’Union Europèa e l’OTAN e/o una union amb Romania”.  (cf. Ziarul National)
 
Referéncia: Transnístria - Viquipèdia, l’enciclopèdia lliure