Lo 22 de agost de 1562, Blaise de Monluc, comandant de l’armada catolica en Agenés, compausada mai que mai de mercenaris espanhòls, s’apoderava del castèl de Pena, aprèp un sètge de dus jorns. Pendent l’assaut, un quarantenat de femnas que s’èran refugidas dins la fortalesa foguèron chapladas. Ja, a l’epòca èran causas que la morala condemnava e los soldatasses de Monluc de dire qu’èran pas de femnas qu’avián tuadas mas d’òmes, d’Uganaus travestits.
 
Quatre cent seissanta ans mai tard, en Ucraïna Potina cibla los espitals, las installacions sanitàrias —63 bombardadas dempuèi la debuta de la guèrra—, que servisson , d’aprèp el, «de embarrralatges als combatents fascistas». «Los malauts, çò ditz la propaganda, ne son caçats; se ne’n demòran son pas qu’un bloquièr uman; quand destrusissèm un espital es pas un establiment de santat mas una basa fascista». E se, entremièg las victimas qu’expausan las videos se trapan femnas, de dire que son falses imatges —fake image en francés— o que son d’òmes travestits... coma un còp èra las de Pena d’Agenés.
 
Quatre cents ans aprèp Monluc, l’umanisme de la Renaissença balbuceja encara.