Opinion
Cartomancia, cartomancian e d’autres mots similars sus la devinacion
Dins los mots qu’evòcan la devinacion, l’occitan a una tradicion pro solida dels sufixes ‑mancia (per una activitat) e ‑mancian, ‑manciana (per una persona). Per exemple: la cartomancia, un cartomancian, una cartomanciana. Es un usatge conegut dempuèi l’occitan classic medieval fins als obratges de Mistral e Alibèrt. D’autras lengas romanicas an de terminasons un pauc pus variablas, de còps, mas devon pas perturbar lo bon usatge de las terminasons occitanas.
Ansin se pòt pausar tranquillament una sèria de formas coerentas, çai jos. Josiana Ubaud, longtemps abans ieu, las a ja preconizadas dins son Diccionari ortografic.
Indiqui qualques usanças concordantas que sòrton de las òbras de Mistral, d’Alibèrt e de l’occitan medieval. Mas es evident que se poiriá fornir d’autras fonts.
(1)
cartomancia nf. (de l’occitan carta e del grèc manteía “devinacion”, modèl de mot aparegut dins los ans 1830 dins las lengas romanicas, représ en grèc modèrne jos la forma chartomanteía “devinacion per las cartas”)
cartomancian ‑a nmf.
(2)
geomancia nf. (del grèc geōmanteía “devinacion per la tèrra”)
geomancian ‑a nmf.
(3)
Mistral: negromancia
Occitan medieval: nigromancia (influéncia segondària del latin niger ~ nigra ~ nigrum “negre”)
Catalan: nigromància
Francés: nécromancie
Italian: negromanzịa, necromanzịa
Espanhòl: nigromancía, nigromancia
Anglés: necromancy
negromancian ‑a nmf.
(4)
quiromancia nf. (del latin medieval chiromantia, mot creat a partir de racinas grègas, e représ en grèc modèrne jos la forma cheiromanteía “devinacion per la man”)
quiromancian ‑a nmf.
Ansin se pòt pausar tranquillament una sèria de formas coerentas, çai jos. Josiana Ubaud, longtemps abans ieu, las a ja preconizadas dins son Diccionari ortografic.
Indiqui qualques usanças concordantas que sòrton de las òbras de Mistral, d’Alibèrt e de l’occitan medieval. Mas es evident que se poiriá fornir d’autras fonts.
(1)
cartomancia nf. (de l’occitan carta e del grèc manteía “devinacion”, modèl de mot aparegut dins los ans 1830 dins las lengas romanicas, représ en grèc modèrne jos la forma chartomanteía “devinacion per las cartas”)
Catalan: cartomància
Francés: cartomancie
Italian: cartomanzịa
Espanhòl: cartomancía, cartomancia
Anglés: cartomancy
Francés: cartomancie
Italian: cartomanzịa
Espanhòl: cartomancía, cartomancia
Anglés: cartomancy
cartomancian ‑a nmf.
Catalan: cartomàntic ‑a
Francés: cartomancien ‑ienne
Italian: cartomạnte
Espanhòl: cartomántico ‑a
Anglés: cartomancer (card reader)
Francés: cartomancien ‑ienne
Italian: cartomạnte
Espanhòl: cartomántico ‑a
Anglés: cartomancer (card reader)
(2)
geomancia nf. (del grèc geōmanteía “devinacion per la tèrra”)
Occitan medieval: geomancia
Catalan: geomància
Francés: géomancie
Italian: geomanzịa
Espanhòl: geomancía, geomancia
Anglés: geomancy
Catalan: geomància
Francés: géomancie
Italian: geomanzịa
Espanhòl: geomancía, geomancia
Anglés: geomancy
geomancian ‑a nmf.
Occitan medieval: geomancian
Catalan: geomàntic ‑a
Francés: géomancien ‑ienne
Italian: geomạnte
Espanhòl: geomántico ‑a
Anglés: geomancer
Catalan: geomàntic ‑a
Francés: géomancien ‑ienne
Italian: geomạnte
Espanhòl: geomántico ‑a
Anglés: geomancer
(3)
negromancia nf. (del grèc nekromanteía, de nekrós “mòrt, cadavre” e manteía “devinacion”, amb l’influéncia de l’occitan negre per evocacion de la magia negra)
Mistral: negromancia
Occitan medieval: nigromancia (influéncia segondària del latin niger ~ nigra ~ nigrum “negre”)
Catalan: nigromància
Francés: nécromancie
Italian: negromanzịa, necromanzịa
Espanhòl: nigromancía, nigromancia
Anglés: necromancy
Mistral: negromancian
Occitan medieval: nigromancian
Catalan: nigromant, nigromàntic ‑a
Francés: nécromancien ‑ienne
Italian: negromạnte
Espanhòl: nigromante, nigromántico ‑a
Anglés: necromancer
Occitan medieval: nigromancian
Catalan: nigromant, nigromàntic ‑a
Francés: nécromancien ‑ienne
Italian: negromạnte
Espanhòl: nigromante, nigromántico ‑a
Anglés: necromancer
(4)
quiromancia nf. (del latin medieval chiromantia, mot creat a partir de racinas grègas, e représ en grèc modèrne jos la forma cheiromanteía “devinacion per la man”)
Alibèrt: quiromancia
Mistral: chiromancia* (ont chi‑ es un francisme)
Catalan: quiromància
Francés: chiromancie [kiʁɔmɑ̃si (ʃiʁɔmɑ̃si)]
Italian: chiromanzịa
Espanhòl: quiromancía, quiromancia
Anglés: chiromancy, cheiromancy (palmistry)
Mistral: chiromancia* (ont chi‑ es un francisme)
Catalan: quiromància
Francés: chiromancie [kiʁɔmɑ̃si (ʃiʁɔmɑ̃si)]
Italian: chiromanzịa
Espanhòl: quiromancía, quiromancia
Anglés: chiromancy, cheiromancy (palmistry)
quiromancian ‑a nmf.
Catalan: quiromàntic ‑a
Francés: chiromancien ‑ienne [kiʁɔmɑ̃sjɛ̃ -ɛn (ʃiʁɔmɑ̃sjɛ̃ -ɛn)]
Italian: chiromạnte
Espanhòl: quiromante, quiromántico ‑a
Anglés: chiromancer, cheiromancer (palm reader, palmist)
Francés: chiromancien ‑ienne [kiʁɔmɑ̃sjɛ̃ -ɛn (ʃiʁɔmɑ̃sjɛ̃ -ɛn)]
Italian: chiromạnte
Espanhòl: quiromante, quiromántico ‑a
Anglés: chiromancer, cheiromancer (palm reader, palmist)
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
I a pas cap de comentari
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari