capçalera campanha

Opinion

Cartomancia, cartomancian e d’autres mots similars sus la devinacion

Dins los mots qu’evòcan la devinacion, l’occitan a una tradicion pro solida dels sufixes ‑mancia (per una activitat) e ‑mancian, ‑manciana (per una persona). Per exemple: la cartomancia, un cartomancian, una cartomanciana. Es un usatge conegut dempuèi l’occitan classic medieval fins als obratges de Mistral e Alibèrt. D’autras lengas romanicas an de terminasons un pauc pus variablas, de còps, mas devon pas perturbar lo bon usatge de las terminasons occitanas.
 
Ansin se pòt pausar tranquillament una sèria de formas coerentas, çai jos. Josiana Ubaud, longtemps abans ieu, las a ja preconizadas dins son Diccionari ortografic.
 
Indiqui qualques usanças concordantas que sòrton de las òbras de Mistral, d’Alibèrt e de l’occitan medieval. Mas es evident que se poiriá fornir d’autras fonts.
 
(1)
 
cartomancia nf. (de l’occitan carta e del grèc manteía “devinacion”, modèl de mot aparegut dins los ans 1830 dins las lengas romanicas, représ en grèc modèrne jos la forma chartomanteía “devinacion per las cartas”)
 
Catalan: cartomància
Francés: cartomancie
Italian: cartomanzịa
Espanhòl: cartomancía, cartomancia
Anglés: cartomancy
 
cartomancian ‑a nmf.
 
Catalan: cartomàntic ‑a
Francés: cartomancien ‑ienne
Italian: cartomạnte
Espanhòl: cartomántico ‑a
Anglés: cartomancer (card reader)
 
(2)
 
geomancia nf. (del grèc geōmanteía “devinacion per la tèrra”)
 
Occitan medieval: geomancia
 
Catalan: geomància
Francés: géomancie
Italian: geomanzịa
Espanhòl: geomancía, geomancia
Anglés: geomancy
 
geomancian ‑a nmf.
 
Occitan medieval: geomancian
 
Catalan: geomàntic ‑a
Francés: géomancien ‑ienne
Italian: geomạnte
Espanhòl: geomántico ‑a
Anglés: geomancer
 
(3)
 
negromancia nf. (del grèc nekromanteía, de nekrós “mòrt, cadavre” e manteía “devinacion”, amb l’influéncia de l’occitan negre per evocacion de la magia negra)
 
Mistral: negromancia
Occitan medieval: nigromancia (influéncia segondària del latin niger ~ nigra ~ nigrum “negre”)
 
Catalan: nigromància
Francés: nécromancie
Italian: negromanzịa, necromanzịa
Espanhòl: nigromancía, nigromancia
Anglés: necromancy
 
negromancian ‑a nmf.
 
Mistral: negromancian
Occitan medieval: nigromancian
 
Catalan: nigromant, nigromàntic ‑a
Francés: nécromancien ‑ienne
Italian: negromạnte
Espanhòl: nigromante, nigromántico ‑a
Anglés: necromancer
 
(4)
 
quiromancia nf. (del latin medieval chiromantia, mot creat a partir de racinas grègas, e représ en grèc modèrne jos la forma cheiromanteía “devinacion per la man”)
 
Alibèrt: quiromancia
Mistral: chiromancia* (ont chi‑ es un francisme)
 
Catalan: quiromància
Francés: chiromancie [kiʁɔmɑ̃si (ʃiʁɔmɑ̃si)]
Italian: chiromanzịa
Espanhòl: quiromancía, quiromancia
Anglés: chiromancy, cheiromancy (palmistry)
 
quiromancian ‑a nmf.
 
Catalan: quiromàntic ‑a
Francés: chiromancien ‑ienne [kiʁɔmɑ̃sjɛ̃ -ɛn (ʃiʁɔmɑ̃sjɛ̃ -ɛn)]
Italian: chiromạnte
Espanhòl: quiromante, quiromántico ‑a
Anglés: chiromancer, cheiromancer (palm reader, palmist)
 
 


abonar los amics de Jornalet

 

 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: SIDILLÀ

Comentaris


I a pas cap de comentari

Escriu un comentari sus aqueste article