Opinion
L’arròp (XV)
I a la costuma, coma arriba en general amb totes los vins doces, d’i chauchar de galetas o de bescuèches, coma podèm veire dins la faula de La Fontaine revirada per Màrius Borrèli, “Lo Garri de Vila e lo garri campèstre” (1872); ne transcrirem qualques vèrses:
Dins la poesia “Lo vin cuech”, apareguda dins la rejoncha Lei provençalas (1852), Teodòr Aubanèu nos descriu una velhada entre bordièrs mentre que ne fasián:
En Bas Lengadòc e dins de parçans pròches èra tanben fòrça corrent mas sembla qu’a gaireben desaparegut e solament ne fan per qualques luòcs del Bas Carcin, de Coserans (Comenge) e del país d’Albi, a çò que ne sabi, mas s’agís d’una mistèla; en mai de las espècias mençonadas abans, dins la darrièra encontrada citada apondon de muscada e de borrons de noguièr. Lo trobam dins l’òbra Les Courbezon (1861), de l’escrivan Ferdinand Fabre (qu’èra de Bedarius, a l’Espinosa), ont un dels personatges ditz aital:
Arribavan au champanha,
Èran ficós dau vin cuech;
Lei bostres! avián pas la canha
Per li chauchar de bescuechs.[1]
Èran ficós dau vin cuech;
Lei bostres! avián pas la canha
Per li chauchar de bescuechs.[1]
Dins la poesia “Lo vin cuech”, apareguda dins la rejoncha Lei provençalas (1852), Teodòr Aubanèu nos descriu una velhada entre bordièrs mentre que ne fasián:
I
Aquest vèspre, a la velhada,
La famiha es revelhada,
doumací fan lo vin cuech;
Lo fuòc gita sei belugas;
L’enfant, que la sòm pessuga,
Badalha e se freta l’uelh.
La grand a pres sa fielosa:
Es segur pas vanelosa
‘Quela paura vièlha grand!
La maire es afeccionada,
Cordura, a l’aise assetada;
Zina tria lo safran.
Leis òmes atuban sei pipas;
En rovilhant lo cat lipa
Una sieta per lo sòu;
Chascun dins la chaminèia
Gita son brot de borrèia;
Fan rond davant lo peiròu.
II
lo paire
Nòste mossur, qu’a d’enganas
Encava sei damajanas...
Tot aquò rend pas plus gras!
Siegue vièlh ò de l’annada,
Lo flasquet de la jornada
Es tan lèu vuege que ras.
lo rafit
D’aiga de la posaraca
Dins un tinèu, sus la raca
Fai de trempas per tot l’an.
La trempa a l’acostumada
Ven totjorn que mai sermada:
Se ne’n chorla que pus plan.
lo dròlle
Lo matin a la collècta,
Cargam nòstra mieja guèta
Embe dos dets de vin cuech;
Alòr crenhèm pus l’aiganha,
L’aura que bofa e s’encanha,
Ni lei nèblas de la nuech.
lo paire
I a’n an, tremblère lei fèbres...
N’ai gardat’na paur de lèbre!
S’ai caud, beve; ai mon solaç.
Mai per aqueu que s’empega,
Jamai tira drech sa rega
‘Me’n araire a tres colàs.
lo dròlLe
Dins lo peiròu que canteja
Lo vin Cuech dejà perleja:
Zina, refresca lei gòts...
Nos cocharem que totara...
Vueja! fai-ne’n chimar ‘ncara
lo caganís
Ma maire, qu’es bòn aquò!
Aquest vèspre, a la velhada,
La famiha es revelhada,
doumací fan lo vin cuech;
Lo fuòc gita sei belugas;
L’enfant, que la sòm pessuga,
Badalha e se freta l’uelh.
La grand a pres sa fielosa:
Es segur pas vanelosa
‘Quela paura vièlha grand!
La maire es afeccionada,
Cordura, a l’aise assetada;
Zina tria lo safran.
Leis òmes atuban sei pipas;
En rovilhant lo cat lipa
Una sieta per lo sòu;
Chascun dins la chaminèia
Gita son brot de borrèia;
Fan rond davant lo peiròu.
II
lo paire
Nòste mossur, qu’a d’enganas
Encava sei damajanas...
Tot aquò rend pas plus gras!
Siegue vièlh ò de l’annada,
Lo flasquet de la jornada
Es tan lèu vuege que ras.
lo rafit
D’aiga de la posaraca
Dins un tinèu, sus la raca
Fai de trempas per tot l’an.
La trempa a l’acostumada
Ven totjorn que mai sermada:
Se ne’n chorla que pus plan.
lo dròlle
Lo matin a la collècta,
Cargam nòstra mieja guèta
Embe dos dets de vin cuech;
Alòr crenhèm pus l’aiganha,
L’aura que bofa e s’encanha,
Ni lei nèblas de la nuech.
lo paire
I a’n an, tremblère lei fèbres...
N’ai gardat’na paur de lèbre!
S’ai caud, beve; ai mon solaç.
Mai per aqueu que s’empega,
Jamai tira drech sa rega
‘Me’n araire a tres colàs.
lo dròlLe
Dins lo peiròu que canteja
Lo vin Cuech dejà perleja:
Zina, refresca lei gòts...
Nos cocharem que totara...
Vueja! fai-ne’n chimar ‘ncara
lo caganís
Ma maire, qu’es bòn aquò!
En Bas Lengadòc e dins de parçans pròches èra tanben fòrça corrent mas sembla qu’a gaireben desaparegut e solament ne fan per qualques luòcs del Bas Carcin, de Coserans (Comenge) e del país d’Albi, a çò que ne sabi, mas s’agís d’una mistèla; en mai de las espècias mençonadas abans, dins la darrièra encontrada citada apondon de muscada e de borrons de noguièr. Lo trobam dins l’òbra Les Courbezon (1861), de l’escrivan Ferdinand Fabre (qu’èra de Bedarius, a l’Espinosa), ont un dels personatges ditz aital:
—Sénher curat, çò ditz Severagueta, puèi que soi ieu qu’ai prepausat una virolada en onor de Dòna Corbeson e de la sòrre Marta, permetètz-me, vos en prègui, de fornir de vin cuèch per beure a lor santat.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
I a pas cap de comentari
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari