“Per sa mòrt e sa resurreccion, Crist, filh de Dieu, rescata l’Òme e lo tira de l’esclavatge del mal e del pecat” e la fèsta de Pascas marca la resurreccion —respelida/renavida— de Jèsus. Pascas es la victòria de la vida sus la mòrt. Vaquí, en qualques mots, çò que representa aquel jorn pels cresents.[1]
 
Foguèt un temps, auriái consacrat mon presic sonque sus aquel periòde e aquel Jèsus vengut per complir la “volontat del paire” e qu’acceptariá qualques ans mai tard de morir sus una crotz, d’èsser sepelit e de tornar a la vida tres jorns après… tot aquò per per que l’Òme venga mai bon…
 
Se las religions del Libre —josiva, crestiana, musulmana— an encara una importància granda, lor influéncia a demesit dins nòstras societats occidentalas que se son viradas cap a un materialisme descabestrat desempuèi qualques decennis e se son enamoradas del vedèl d’aur qu’es lo del consum.
 
Es a cadun de veire se se cal regaudir d’aquel cambiament e son nombroses ça que la, quand lo darrièr badalh se sarra, a far l’escomesa de Pasca en cas que i aja quicòm après…
 
Aital fan nòstres politicians que nos prometan a cada eleccion un avenir radiós e un monde melhor. O avèm ben vist al cors d’aquela non-campanha electorala presidenciala; mas semblariá que los ciutadans venguèssen sceptics.
 
Òh! i a totjorn los afogats d’un o de l’autre mas en nombre redusit e las cridadissas: “X president! X president!” dins los mitins parcimonioses relèvan mai d’un folclòr obligatòri e vielhanchon que de las conviccions.
 
E, desempuèi un vintenat d’ans, la situacion pejorèja e los electors estiman mai demorar a l’ostal.
 
Vos daissi legir, escotar o agachar los exegètas de servici per çò que mas reaccions, soi segur, son identicas. Empacha pas ça que la de far qualques remarcas… que nòstres exegètas levat una corta minoritat — an tendéncia ignorar tant lo francofrancisme es de mòda dins lo mond politic e lo mond dels mèdia, en un mot a París!
 
Longtemps, Itàlia e los Italians son estats la risada de França e dels Franceses en causa de lor amor per il bel canto; acitivitat leugièra quand la vida, e la vida politica es quicòm de seriós! Aqueles innocents profièchan de la vida mas càmbian de govèrn un pauc tròp sovent e pòrtan al govèrn un Berlusconi, un Matteo Salvini … per far cort e cort. E mèdia e politicians de rire o, al mens, sorrire…
 
E anuèit, on ne sèm? La drecha extrèma seriá quicòm de novèl? Sa preséncia es una suspresa?
 
Ane, ane… fa d’ans que totes accèptan que faga a l’entorn de 30 % mas lo sistèma electoral nòstre, fins ara, a empachat l’accès a la cambra dels deputats e al Senat… e tanben lo d’autras formacions pichonas.
 
Los Franceses, ça dison, veson pas cap d’empach als poders exraordinaris d’un president que, sens parlar de son claus a prepaus dels afars exteriors —intervencion de França en Africa, per exemple—, se pòt permetre de governar per ordonanças amb un majoritat contenta de recebre son chèc a la fin del mes e una minoritat que pòt repotegar mas que sap que sas intervencions seràn pas jamai presas en compte.
 
A! aqueles Italians… excusatz, brave mond, mas s’agís aquí dels ciutadans franceses que daissan córrer del moment que, dins los mèdia, los messatges, venguts d’ennaut repàpian: “Consumatz! consumatz” Pel demai, daissat-nos far!
 
Dins una setmana, aurem un president novèl que serà una presidenta benlèu. Quala promocion per unas feministas! Quala catastròfa per la democracia!
 
A fòrça de nos agachar l’emboniga, sèm arribat tot fieròts al bòrd del precipici…
 
Nos demòra pas qu’a barrar los uèlhs, tampar las aurelhas e aplicar l’adagi dels Angleses: Wait and see!”