Rare son los trobadors que poèm dire en lo 2022, ne’n vaicí de descendents.
 
E òc, los trobadors, dins l’esperit franchimand de França, se son conoissuts, son de causas de vièlhs, tot aquò es de passat. E pi la memòria d’aquel monde degun n’a interés a ne’n parlar. Son d’autras memòrias que se devon installar, entretenir, e los autres? An crebat, alora, que crebe lor istòria!?
 
Los esperits ronhoses que nòstre formidable mitan occitanista congrea diràn de mai, istòria de dire que tot aquò son de faribòlas, poirian dire qu’après tot, cu pròva que tot aquò pòl èstre ver? Après tot los reis de França son benlèu de marcians e o sabèm ren.

Anam veire que totplen d’aquels membres son mai que de presumits descendents. Anam ren demandar de tèstes ADN per saber s’un es l’enfant de la serviciala. Mas... mas... Entre ren dire e escriure avèm causit despí longtemps.
 
Serà interessant a travèrs los membre de qualquas familhas presentaias dins aquela seria d’opinions de veire ce que son devenguts de membres de lòng de l’istòria familiala, ont an poscut viure, ont se son desplaçats, ont son lors centres d’interés actuals (mestiers) se aquò es sauput. Poèm ja dire que per un cèrt nombre d’entre els, se son coma totas las familhas occitanas per lo rapòrt a la lenga, patrimòni immaterial, l’estacament al material, a la pèira, al castèl de familha doncas rèsta important.
 

***

 
Vos presentam una familha celèbra qu’a dos trobadors —a mai— dins la sieu istòria familiala. 
 
L’evolucion de la familha, coma ben d’autras d’origina occitana, es plus ligaia a la lenga occitana. Mas benlèu un jorn, jamai dos sensa tres? 
 
Aquela familha possedia subretot los castèls de Verinhon, d’Aups (lo nom ven dals Alps), de Carròs, de Torenc entre autres, coma de numeroses domènis dins l’actual sector prealpenc (sus lo limite entre provençal e vivaroalpenc d’alhors).
 
Lo primier Blacàs, Pèire d’Aups (francizat en Blacas Aulps), una branca de la familha dals Bauçs, naissut entorn de 1060 participèt a la primiera crosaia (1095-1099) e foguèt prince de Cesarea.
 
Son rèire rèire felen Blacàs 3 de Blacàs, o Blacatz, escaisnomenat lo Grand Guerrier, naissut entorn de 1180 e defuntat en 1235, mariat a Laura de Castelana, foguèt un excellent trobador. Nosautres occitanistas los conoissèm per aquò.
 
Son filh Bonifaci de Blacàs, naissut entorn de 1225, li succedèt e deven egalament trobador sota lo nom de Blacasset o Blacassetz. Son enfant foguèt illustrat per una probabla legenda de Frederic Mistral que li atribuèt la pausa de la famosa caena que religa totjorn ancuei los dos rocasses de Mostiers Santa Maria. Capturat per los musulmans, aquel membre de la familha avia fach vot un còup desliurat d’installar aquela caena e d’i suspendre l’estela a setze brancas, emblèma sus lo blason de sa familha.
 
Un autre membre conoissut mai tardi, non per defendre la lenga occitana aquel còup, es Pèire Loís Joan (Pierre Louis Jean) Casimir de Blacas d’Aulps, còmte, pi primier duc de Blacàs (1821), par de França, primier prince de Blacàs (1837), naissut en 1771 a Verinhon, es defuntat a Viena (Àustria) en 1839, sepelit al monastèri francés de la Castagnavizza a Nòva Gorica, Eslovènia, èra conoissut per èstre un òme politic, diplomata e colleccionaire d’antiquitats.
 
E ancuei, la familha que rèsta principalament en Belgica —coma un cèrt nombre de nòbles occitans, per de rasons fiscalas mai que probable— es proprietària d’aquest castèl fòra de l’espaci occitan, en Torena, que ne’n vaicí una visita (en francés, sensa accent occitan, ni bèlga d’alhors) comentaia per lo descendent actual