De voler seguir l’actualitat te fa benir caluc o quasi… Guèrra en Ucraïna amb sos cinc a sièis milions de refugiats sens parlar delas victimas sus plaça! Las eleccions legislativas d’en cò nòstre, me’n parletz pas que riscariái de sautar de ma finèstra qu’es de plan-pè… Òu, soi colhon mas pas complètament!
 
Alara me soi dich que vos anavi parlar de quicòm de leugièr, d’agradiu que vos permetriá de somiar a un avenidor que degun, fins ara a pas jmai conegut… Ai pas trobat.
 
Que volètz qu’un vièlh coma ieu vos diga? La messa? La sabi que la cantèri tantes còps quand èri jovenòt; las barjacadas del vesinatge? Lo vesin mai pròche viu a un cetenat de mètres a pr’aquí de l’ostal, etc. Devètz admetre que sètz dificiles a contentar, non?
 
Aqueste matin —e òc, sèm divendres quand escrivi—, sus una ràdio exagonala d’estat,  lo François Morel m’a donada una idèa e pensi pas de vos aver entretengut sus aquel sicut. A parlat dels noms de carrièras del temps del rei Cezet que las disián Carrièra de la Posta o Carrièra de la Gara se i aviá una pòsta dins la carrièra o una gara al cap;  per far cort, ne tirava la conclusion que, uei lo dia, coma o dison los Gascons, res es pas  coma un còp èra e que vos cal pas pensar trobar de margaridas dins la carrièra del meteis nom!
 
Sens parlar de totas aquelas avengudas, carrièras oandronas que tenon los noms de personatges politics, de generals o de VIP —anglés per “personas fòrça importantas”— estrangièras onoradas per una comuna per rasons divèrsas, politicas lo mai sovent, e que lor nom cambiarà un dètzenat d’an après per rasons politicas tanben.
 
Arribi, arribi… Bon Dieu, que sètz pressats!
 
Lo progrès qu’es a l’avenidor radiós de la societat exagonala —al mens— çò que foguèt la pèira filosfala en son temps fa que France-Telecom vengut Orange —mas m’engani benlèu— exigís, a travèrs los organismes d’Estat me pensi — que totòm aja una adreça e las collectivitats, pichonas o importantas, se i devon plegar.
 
Me diretz que fa marchar lo comèrci… Ieu que demòri dins lo campèstre vesi pas que panèus nèus ficats sus un pau metallic que ditz qu’es la carrièra Mascolhonat o quicòm mai… Perqué pas? Per malastre, à la campagne —en francés: dins los territòris!— un fum d’endreches portan pas de nom o, alavetz, es  lo nom d’un luòc-dich qu’englòba un part bèla de tèrra ont, autres còps, i aviá una bòrda/bòria o un ostalet e que ne ten tres o quatre uèi. Lo “factur” coneissiá tot aquò e pausava pas cap de problèmas.
 
Mas lo progrès es arribat e lo prepausat ven d’Escota-se-plòu o de mai luènh, càmbia dos còps per mes, etc. e lo GPS sol lo pòt sauvar.
 
En mai d’aquò, los Franceses que son amoroses de l’egalitat —mai lèu de l’egalitarisme— exigisson d’aver los meteisses servicis qu’a la capitala e vòlon “la fibra” si que non se pòt pas viure, etc. M’estonariá pas que d’unes neorurals o quitament de rurals “civilizats” —n’i a!— demandèsson una estacion de mètro coma dins la capitala. E las comunas pichonas, lo mai sovent, devon seguir.
 
Ça que la, amb aquela identificacion de totòm e del mendre suquet, los conselhièrs devon far de causidas pels noms. Orange es pressat, los conselhièrs son pressurats e an generalament pas las competéncias requistas, los estatjants plan endoctrinats amb la tele dintran dins aquel jòc de pècs, etc.
 
Coma nòstra lenga occitana se pèrd, lo noms dels luòcs diches  presenta pas cap d’interès quitament pel monde nascut sus plaça; e es aital que vesèm florir de noms de farlabica sens rapòrt amb l’istòria immemoriala de l’endrech. Urós encara quand servan lo nom del luoc dich per lo donar al camin que passa davant.
 
Es mai qu’una evolucion es una revolucion lingüicida qu’uniformiza un pauc mai lo panorama dins un país bonapartista que non sabi…
 
La civilisacion occitana “terrenala” se morís e soi copable coma totes los autres Occitans de daissar far quitament se ne parli dins aquela bilheta…
 
Voliái èsser leugièr… Pensi pas d’aver capitat!