Opinion
La miséria culturala de la còsta landesa
Nosautes que sèm sensibilizats a la preséncia de las culturas minorizadas dens lo maine public, espiam totjorn d’un biaish diferent çò que’ns entorneja quan viatjam capvath lo país.
E doncas i a un lòc qu’es particularament “sinistrat” d’un punt de vista culturau, es la còsta de mar occitana, aquiu on son arcuelhits los toristas au moment de la sason d’estiu.
Acabi de tornar de La Vena, en francés Labenne, au ras de la Mar Grana dens lo departament de las Lanas de Gasconha. Poderém pensar qu’aqueste parçan es complètament desgasconizat e francizat, mes es pièger qu’aquò.
A costat d’una cultura “surf” meslèu simpatica e que balha una originalitat a l’endret (de mès es una activitat realament fòrça presenta) nos trobam dens una mena de deliri espanholesc de mau comprénguer. Se vei a cada canton noms d’estanquets o de restaurants coma “La casa” o “La plancha” on son perpausats minjars iberics de totis, dambe mojitos, pollo asado e tortillas.
Çò de mès estranh (o pas tan qu’aquò fin finala) es de trobar elements de cultura basca de quan en quan. Mes de gascon, brica.
Solide aquò s’explica per las activitats economicas de la còsta, virada a 100% de cap au torisme, que dura pas que dus meses e que cau rentabilizar a tota fòrça. Los comerçants son quasi tostemps monde d’endacòm mès, complètament estrangièrs (dambe las duas significacions) a la cultura locala e que vòlon véner produits dens contèxte coneishut e non pas dens una demarcha de perpausar quicòm d’autentic de descobrir.
Segon jo, es una error. Lo torista a un cervèth e levat se cèrca pas qu’endrets per hèr la tampona (la hèsta) tota la nuèit en discotèca, poderé tostemps estar interessat per quicòm que descobriré e que seré diferent de çò que coneish dejà.
Per malastre, se veng deu nòrd de França o de París, tot çò d’espanhòu pòt jogar aqueste ròtle.
E doncas i a un lòc qu’es particularament “sinistrat” d’un punt de vista culturau, es la còsta de mar occitana, aquiu on son arcuelhits los toristas au moment de la sason d’estiu.
Acabi de tornar de La Vena, en francés Labenne, au ras de la Mar Grana dens lo departament de las Lanas de Gasconha. Poderém pensar qu’aqueste parçan es complètament desgasconizat e francizat, mes es pièger qu’aquò.
A costat d’una cultura “surf” meslèu simpatica e que balha una originalitat a l’endret (de mès es una activitat realament fòrça presenta) nos trobam dens una mena de deliri espanholesc de mau comprénguer. Se vei a cada canton noms d’estanquets o de restaurants coma “La casa” o “La plancha” on son perpausats minjars iberics de totis, dambe mojitos, pollo asado e tortillas.
Çò de mès estranh (o pas tan qu’aquò fin finala) es de trobar elements de cultura basca de quan en quan. Mes de gascon, brica.
Solide aquò s’explica per las activitats economicas de la còsta, virada a 100% de cap au torisme, que dura pas que dus meses e que cau rentabilizar a tota fòrça. Los comerçants son quasi tostemps monde d’endacòm mès, complètament estrangièrs (dambe las duas significacions) a la cultura locala e que vòlon véner produits dens contèxte coneishut e non pas dens una demarcha de perpausar quicòm d’autentic de descobrir.
Segon jo, es una error. Lo torista a un cervèth e levat se cèrca pas qu’endrets per hèr la tampona (la hèsta) tota la nuèit en discotèca, poderé tostemps estar interessat per quicòm que descobriré e que seré diferent de çò que coneish dejà.
Per malastre, se veng deu nòrd de França o de París, tot çò d’espanhòu pòt jogar aqueste ròtle.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#8 Pas cap de rasigas lengadocianas ? Cossi se fai qu'al temps del desvelh occitan de fa cinquanta ans los cantaires occitans mai coneguts e que vendian lo mai de discs èran totis tres de Lengadocians ? Marti e Mans de Breish, audencs, Patric, d'Erau ? Cossi se fai que l'ostal de discs emblematic de la nòva cançon occitana dels ans setanta, Ventadorn, foguèt creat a Besièrs ?
#7 En meme temps, de "rasigas" lengadocianas, n'i a pas cap.
Es benlèu la sola region d'Occitània qu'a pas cap de nom propri e cap d'identitat culturala forta (se comparam amb Gasconha, Provença o Auvernha).
Alara, lo brave mond, desculturat, agacha cap a una Espanha de bric e de broc (segur, après aver rebufats tantes "Espagnols de merde" (catalans, plan sovent) que fan partida del paisatge dempuoi 50 ans, sens parlar del racisme cap al gitanos).
E disi aquo que soi lengadocian.
Çò meteis del costat de la còsta lengadociana :L'Hacienda, La Casa, El Chiringuito sens parlar de las espanholadas de la "Feria" de Besièrs que regaudísson de lengadocians que i creson trapar tornar sas rasigas.
Me soi trufat dels exemples de l'article (surf, discotèca, "casa"...) per mostrar que pòdon èsser tan occitan, tan gascon coma la corsa, las hèstas o la veishiga. Pas mai, pas mens.
Pensi que val mai rire d'aquò (en tot aprene causòtas çaquelà) que non pas plorinejar encara e tostemps sus la cultura que s'esvanìs.
Sens mancar de respècte a digùs
E far de surf en occitan ?
Aquel espòrt nautic landés, lisar amb una pòst per ersas, es plan practicat de per le monde local.
Le lexic n’es mai que mai anglés tal coma maites espòrts mai ne son claufits en tota lenga correnta.
Amb aquò quines espòrts practican les occitanistas fòra del maine cultural?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari