A còps, l’azard es susprenent. Una informacion recenta s’es entertumada dambe una legida qu’acabèi de hèr.
 
Èi doncas legit lo líber Lo descluc (Le réveil) d’un autor que’s sona Laurent Gounelle. A maugrat d’un nom d’ostau plan occitan, neishoc a l’Haÿ-les-Roses, qu’es una de las quate vilas en França qu’a un trema sus un Y. Jo qui pensavi qu’èra la sola … Bon, aquò rai.
 
Dens aqueste roman, l’autor abòrda lo subjècte de la tecnologia e de son rapòrt complicat dambe las libertats. Descriu una França on las libertats individualas son miaçadas per progrèsses tecnics modèrnes que lo poder s’i escad de hèr acceptar aus ciutadans capvath rasons que seguissen una logica de necessitat de santat o de securitat publica. Lo personatge màger las accèpta plan quan un amic de Grècia estant essaja de l’avertir deu dangièr que hèn córrer a la libertat, dinc a quan aqueste purmèr compreng lo podapè, mes tròp tard.
 
Solide, tot aquò me semblèc fòrça exagerat e vesèvi pas lo rapòrt entre la situacion actuala e l’univèrs kafkaian mostrat dens lo líber. Cau estar tostemps vigilant de cap a la libertat, mes vesèvi pas quin progrès tecnic nos podèva núser, a despart totun deus hialats informatics e deu sistèma de reconeishança faciala per carrèras.
 
Me semblava doncas que l’autor nos volèva méter en guarda contra las tecnologias de vénguer dens un avenir pròche o pas. Quan, còp sec, ausiscoi l’information seguenta:
 
L’Estat demandère a Enedis de trencar lo balon d’aiga cauda de cèrts abonats entre 12h e 14h a distància mercés au comptader Linky.
 
E coma dens lo roman, lo jornau televizat que difusèc l’informacion mostrèc monde intervistats suu trepader que declarèn estar pas geinats per aquò, que prenguen pas de docha ad aquesta ora … An pas demandat, solide, a monde que trabalhan de nueit o qu’an un nenet pichon, o sabi pas encara.
 
Aquesta scèna de microtrepader me semblava tot dret sortida deu roman, n’èra quitament risolièr. Entre 12h e 14h, va plan, mes quan voleràn espandir la platja orària o la causida de las rasons s’aquò marcha plan? Se cau brembar de la teoria de la graulha que sauta en dehòra de l’aiga borenta mes se deisha endromir dens l’aiga on la temparatura puja pauc a pauc.
 
Solide, sabèvi qu’i a un debat sus l’utilizacion d’aqueste comptader, mes meslèu pr’amor d’ondas que serén marridas per daubuns qu’i son sensibles. Mes qu’es posca trencar a distància, i avèvi pas pensat.
 
Qui i avèva pensat? Qui avèva imaginat qu’aqueste aparelh podèva estar l’intrument d’una accion que lo poder exerciré sus ciutadans a distància e atau estar, s’ac cau, una arma de pression?
 
Solide, sèm encara un pauc luenh de la societat chinesa e de son “credit sociau”, mes se cau totun mauhisar. Mauhisar de çò qu’es presentat coma un progrès tecnic plan brave, mes que’s pòt cambiar, mercés a l’espandiment de son accion, e segon los que seràn a las manetas, en un utís de repression.