Opinion
L’istòria existís pas (IV)
Lo tresau element de la cadena que fòrma l’Istòria es, evidentament, lo trabalh deus istorians. Es a díser l’estudi deus hèits ancians a la lutz deus comentaris deus contemporanèus de l’eveniment e de las necessitats de l’epòca quan víven. E solide, es ad aqueste nivèu que benlèu vam trobar la mès gròssa distorsion de çò que’s debanèc per servir interesses politics.
L’exemple mès evident se tròba deu costat de la III-au Republica. França trauca lavetz un periòde de nacionalisme heròtge, que los istorians futurs, per contra, van minimizar. L’Estat francés es virat, entre 1871 e 1914, de cap a una sola mira: tornar prénguer Alsàcia e Mosèla a l’òrre empèri aleman, on las duas regions gausissen d’un estatut d’autonomia dambe un parlament locau.
Es pr’aquò qu’istorians, deus quaus lo mès coneishut es Ernest Lavisse, se van emplegar a escríver lo "roman nacionau francés". Serà l’epòca deu famós "Le Tour de la France par deux enfants", un manuau escolar "d’edificacion patriotica" que devoc léger cada dròlle, e que trantalhava pas tampauc de citar la raça blanca coma "la mès perfèita" e lo colonialisme coma un "dever civilizator".
Pauc chepicós de la realitat istorica, lo roman escrit ad aquesta epòca empleguèc o creèc mites, deus quaus lo mès celèbre es sense de dobte lo deus Galleses. Sufiscoc pas que de remplaçar lo nom istoric "Las Gàllias" (ensems de paises estrangèrs a l’endehòra de Roma, deu nòrd d’Itàlia dinc a Alemanha e Soïssa) per "Gàllia" per ne hèr qu’un sol país, e doncas hèr deus numeroses pòbles diferents sense lenga, religion ni costuma comuna, un ensems omogène d’aujòus deus Franceses atau unificats per una istòria comuna. Estoc Lavisse eth medish qu’espandiscoc l’expression simbolica "Nòstes ajòus los Galleses".
Es atau qu’apariscón dens los diccionaris las gravaduras de Galleses au costume engibanat per un dessenhaire, dambe, per qué pas, lo celèbre casco ondrat d’alas, emblematic mes complètament fantasiós (véser imatge), qu’Uderzo tornèc utilizar per son personatge d’Asterix.
Vos passarèi lo periòde nazi d’Alemanha e lo "trabalh" deus istorians de l’epòca (Fritz Geyer, Walter Gehl, Alfred Rosenberg) que s’empleguèn a inventar teorias sus la raça ariana e los dangièrs deu mestissatge.
D’alhors cresi que, los Alemans avossen ganhat la guèrra, la majoritat seré aquí convençuda que lo nazisme estoc meslèu una bona causa, que los pòbles sacrificats a l’epòca fin finala se l’ameritavan plan, un pauc coma totas las victimas de la Terror revolucionària, monde descapitats pr’amor de lor naishença, de lors idèias o sus simpla denonciacion sens pròva, que son pas qu’un "detalh" d’un eveniment reconeishut generalament ara coma meslèu positiu a maugrat d’uns "excesses" e que celebram cada 14 de julhet.
Atz dejà ausit parlar de l’independéncia d’Alsàcia (1918) o de Corsega (1755-1769), ausit díser que Tolosa estoc una Republica Consulària (1189-1789)? Lo mot es hòrabandit deu vocabulari istoric nacionau.
Créser que los istorians practican una sciéncia exacta coma la fisica o la quimia (e encara, las sciéncias ditas "exactas" son manipuladas per umans dambe lor imperfeccion) seré doncas una error. A còps, pòden hèr pròva de tant d’imaginacion que non pas los autors de ficcion.
L’exemple mès evident se tròba deu costat de la III-au Republica. França trauca lavetz un periòde de nacionalisme heròtge, que los istorians futurs, per contra, van minimizar. L’Estat francés es virat, entre 1871 e 1914, de cap a una sola mira: tornar prénguer Alsàcia e Mosèla a l’òrre empèri aleman, on las duas regions gausissen d’un estatut d’autonomia dambe un parlament locau.
Es pr’aquò qu’istorians, deus quaus lo mès coneishut es Ernest Lavisse, se van emplegar a escríver lo "roman nacionau francés". Serà l’epòca deu famós "Le Tour de la France par deux enfants", un manuau escolar "d’edificacion patriotica" que devoc léger cada dròlle, e que trantalhava pas tampauc de citar la raça blanca coma "la mès perfèita" e lo colonialisme coma un "dever civilizator".
Pauc chepicós de la realitat istorica, lo roman escrit ad aquesta epòca empleguèc o creèc mites, deus quaus lo mès celèbre es sense de dobte lo deus Galleses. Sufiscoc pas que de remplaçar lo nom istoric "Las Gàllias" (ensems de paises estrangèrs a l’endehòra de Roma, deu nòrd d’Itàlia dinc a Alemanha e Soïssa) per "Gàllia" per ne hèr qu’un sol país, e doncas hèr deus numeroses pòbles diferents sense lenga, religion ni costuma comuna, un ensems omogène d’aujòus deus Franceses atau unificats per una istòria comuna. Estoc Lavisse eth medish qu’espandiscoc l’expression simbolica "Nòstes ajòus los Galleses".
Es atau qu’apariscón dens los diccionaris las gravaduras de Galleses au costume engibanat per un dessenhaire, dambe, per qué pas, lo celèbre casco ondrat d’alas, emblematic mes complètament fantasiós (véser imatge), qu’Uderzo tornèc utilizar per son personatge d’Asterix.
Vos passarèi lo periòde nazi d’Alemanha e lo "trabalh" deus istorians de l’epòca (Fritz Geyer, Walter Gehl, Alfred Rosenberg) que s’empleguèn a inventar teorias sus la raça ariana e los dangièrs deu mestissatge.
D’alhors cresi que, los Alemans avossen ganhat la guèrra, la majoritat seré aquí convençuda que lo nazisme estoc meslèu una bona causa, que los pòbles sacrificats a l’epòca fin finala se l’ameritavan plan, un pauc coma totas las victimas de la Terror revolucionària, monde descapitats pr’amor de lor naishença, de lors idèias o sus simpla denonciacion sens pròva, que son pas qu’un "detalh" d’un eveniment reconeishut generalament ara coma meslèu positiu a maugrat d’uns "excesses" e que celebram cada 14 de julhet.
Atz dejà ausit parlar de l’independéncia d’Alsàcia (1918) o de Corsega (1755-1769), ausit díser que Tolosa estoc una Republica Consulària (1189-1789)? Lo mot es hòrabandit deu vocabulari istoric nacionau.
Créser que los istorians practican una sciéncia exacta coma la fisica o la quimia (e encara, las sciéncias ditas "exactas" son manipuladas per umans dambe lor imperfeccion) seré doncas una error. A còps, pòden hèr pròva de tant d’imaginacion que non pas los autors de ficcion.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#10 Amistosament : https://www.seuil.com/ouvrage/histoire-et-verite-paul-ric-ur/9782020410946
#9 Se criticar l'istòria e son objectivitat es criticar las manipulacions ideologicas e los "romans nacionals" soi d'a fons d'acòrdi amb vos. La produccion istorica d'una partida de l'istoriografia en França (coma dins totes les estats-nacions) es estat sonque de la propaganda blosa en vista de justificar l'unificacion politica (e industriala) de l'exagòn, en tot escafar lo "país real" e sa pluralitat nacionala e culturala etc.
Ara, çò que voliá dire èra simplament: cal pas escampar lo nenon (la vertat o almens una vertat objectiva possibla que lo discors istoric es capable de produire, e la demanda de justícia subsequenta, qu'es legitima per nosautres) amb l'aiga del banh (la propaganda istorica en França).
#8 Dogmatic ? Ieu ? Benlèu, encara qu'aquò me daisse sceptic, tot bèl just. domatic, mas… de quin dògme ? Soi mesfisant devant los mercants de paraulas que se vestisson d'autoritat institucionala per far passar lor propaganda, notadament nacionalista francesa…
Ont es lo dògme mieu ?
E non me vesi melhor qu'eles. Simplament, vist que de ges de biais lor nacion non pòt èsser la mieuna (a supausar qu'ieu n'aja una) m'es malaisit d'acceptar l'idèa que lor demarcha pòsca èsser objectiva e, mens encara, scientifica, alara que fondada, aquela demarcha, sus un pre-supausat nacionalista francés e una teleologia exagonalista. Non apèli aquò de sciéncia, mas de palabra ideologica e de propaganda, qué que ne pòsca pensar Ricœur. Non ai trobat uèi matin lo títol que me disiatz, mas n'ai trobat un autre "La citique et la conviction". Benlèu tractarà un pauc d'aquesta pre-supausada objectivitat. Non demandi qu'a veire. Es possible tanben que los autors que descridi non pòscan èsser considerats coma "objectius" tanapuc per un tal pensaire…
#7 Vòstra atitud me pareis puslèu dogmatica que autenticament sceptica. Cal pas confondre criticisme (objectivitat del ròtle del subjècte dins la constitucion de l'objectivitat) e scepticisme (la subjectivitat es l'arbitrari de las interpretacions, donc totas se valan, e donc tot es relatiu : l'interpretacion dels crosatstant coma las dels catars)...
Las basas de las teoricas ermeneuticas (la sciéncia de l'interpretar e la defena d'una objectivitat pròpria a las sciencias umanas) de Ricoeur s'apièjan sus Kant precisament: es una longa istoria mas l'informacion es pas dificila de trobar sus la telaranha.
podètz causir lo relativisme sceptic. Mas ne cal acceptar las consequéncias.
#6 Es de Pèire Baile, Miquèu de Montanha, mas subretot de Kant e Schopenhaeur, puèi de Wittgenstein (Cf. De la certitud) que me lven lo scepticisme davant la pretenduda "scientificitat" d'unes expausats de l'istòria, totun manifèstament ideologics e, donc, pas brica objectius.
Non soi catolic. De confessions, non ne fau. Mas efectivament, reconeissi amb Socrates que "La soleta causa que sàbpia es que non sabi res". "Lo mond es ma representacion" (Schopenhauer). "La causa en se nos es inaccessibla" (Kant). A partir d'aquestes constats, lo mòde sentenciós d'unes istorians de profession per nos afortir lor lectura parciala sonque de las fonts documentàrias e, donc, ideologicament orientada (teleologia) del passat me far plan rire, mai que mai que se venon pretendre scientifics o, pièger encara, objectius. Coma dison mantes istorians eles meteisses, l'istòria es totjorn contada pels venceires…
Pòt arribar qu'un istorian diga la vertat e que siá tant objectiu coma se pòsca (ni mai). Tant melhor. Mas ailàs, pòt fòrt plan arribar que non. Lo fait que i aja de negacionista n'es plan la pròba.
Ne va del trabalh d'istòria coma del trabalh de jornalisme : òm fa dire als faits çò qu'òm lor vòl far dire, en fonccion d'una ideologia o d'una autra. Dobti que siá possible d'obténer un expausat realament objectiu d'un punbt o d'un autre de l'istòria per amor que dobti qu'un istorian pòsca èsser una maquina sense idèa, sense ideal, ni donc sense orientacion ideologica assumida o inconscienta, explicita o implicita. La vertat totala (del present o del passat) nos es perceptibla mercés al nòstre èime conscient, un èime cargat d'idas (bonas o marridas, non jutgi pas, aquí), e pausada sus l'inconscient, non mestrejable coma tal. Ont Paul Ricœur pòt trobar d'objectivitat aquí, se que non dins una amira ipotetica d'aténher benlèu jorn, e fòrça luènh de çò real ?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari