Opinion
Candelosa, ont siás?
Aqueste dijòus, sèm lo 2 de febrièr. Es doncas Candelosa. Mas qual se’n avisa? Las fèstas e los jorns marcats al calendièr coma Candelosa o Dimars-gras son a se pèrdre dins la monotonia dels jorns e los efèctes de mòda. Ne son a inventar datas qu’an res de tradicional, res de popular mas noiridas de comercial. Atal, en aqueste mes de febrièr, auretz tota la pena del monde de trapar un restaurant lo 14 de febrièr, jorn de la Sant-Valentin, coma se l’amor èra pas de festejar cada jorn. E la Valentina, qual la pòt véser en pintura?
La Fèsta de la Musica a escanat en rasa campanha la nuèit de Sant-Joan d’autant mai qu’alucar un fuòc es proïbit per las autoritats. Es ja tot un problèma per cramar lo Bonòme Carnaval: tota una simbolica es atal avalida. Uroses mexicans que, per eles, Candelosa es un jorn caumat!
Demòra d’esperar que los orses siaguen pas encara tocats per las foliás umanas (aquò’s plan un formule d’estile, vistes los problèmas de coabitacion rescontrats). Los tres darrièrs orsonets nascuts son estat batejats per escolans d’escòlas bearnesas. Dos an un nom de luòc restacat a la val d’Aspa (Larry) e a la val d’Ossau (Bious). Lo tresen, l’an batejat Beroï: me demandi s’an esvitat d’escriure son nom Beròi que benlèu las decisions del Conselh constitucional per l’accentuacion dels pichons noms occitans s’aplican tanben pels orses! Se fa solelh en aqueste jorn de Candelosa, l’ors entutat que plora e que se torna embarrar: demorarà encara quaranta jorns d’ivèrn! Per contra, se lo cèl es una armada de nivols, la prima arribarà lèu!
Ont los problèmas començaràn, serà quora caldrà preparar los pescajons e los faire sautar sens que s’anèssen amorrar pel sòl. Cal èsser aisit qu’es pas de creire: faire sautar lo pescajon de la man dreita amb una pèça (un loís d’aur o un macron d’urani) dins la man esquèrra (sabi pas se la carta bancària o l’IBAN escrit a la tinta dins la man sufison) per aver la fortuna dins l’annada (e los qu’an manjat dentilhas lo primièr de l’an, aquò lor i farà dobla fortuna: los veirem pas mai a las manifestacions sus la lei contra la retirada qu’auràn assegurats sos vièlhis jorns!). Lo primièr pescajon es de pausar a cima de l’armari! Mai fòrt que los sites de rescontre: faire sautar sièis pescajons de seguida permetrà de trapar l’anma-sòre dins l’annada! Notatz plan que la realizacion de pescajons es indispensabla. Un oblit e l’annada serà sens blat! Aquel pescajon plan redond es un simbòl solari qu’anóncia lo bèl temps a venir. De sucre, de ròm, los confiments bons (pastèca, majofas, prunas, albricòts, cerièras,…): pas de pasta industriala, sioplèt! Lipets e lipetas, nos/vos cal salvar Candelosa!
Es atal que començarà lo bravonet e pichonet mes de febrièr amb sas pauras vint-e-uèit jornadas. Dins lo temps, pareis qu’èra de trenta, mas lo mes de julh (per rendre onor a Cesar) e lo mes d’agost (per onorar Auguste) li panèron un jorn cadun!
Pescajonet Roch
La Fèsta de la Musica a escanat en rasa campanha la nuèit de Sant-Joan d’autant mai qu’alucar un fuòc es proïbit per las autoritats. Es ja tot un problèma per cramar lo Bonòme Carnaval: tota una simbolica es atal avalida. Uroses mexicans que, per eles, Candelosa es un jorn caumat!
Demòra d’esperar que los orses siaguen pas encara tocats per las foliás umanas (aquò’s plan un formule d’estile, vistes los problèmas de coabitacion rescontrats). Los tres darrièrs orsonets nascuts son estat batejats per escolans d’escòlas bearnesas. Dos an un nom de luòc restacat a la val d’Aspa (Larry) e a la val d’Ossau (Bious). Lo tresen, l’an batejat Beroï: me demandi s’an esvitat d’escriure son nom Beròi que benlèu las decisions del Conselh constitucional per l’accentuacion dels pichons noms occitans s’aplican tanben pels orses! Se fa solelh en aqueste jorn de Candelosa, l’ors entutat que plora e que se torna embarrar: demorarà encara quaranta jorns d’ivèrn! Per contra, se lo cèl es una armada de nivols, la prima arribarà lèu!
Ont los problèmas començaràn, serà quora caldrà preparar los pescajons e los faire sautar sens que s’anèssen amorrar pel sòl. Cal èsser aisit qu’es pas de creire: faire sautar lo pescajon de la man dreita amb una pèça (un loís d’aur o un macron d’urani) dins la man esquèrra (sabi pas se la carta bancària o l’IBAN escrit a la tinta dins la man sufison) per aver la fortuna dins l’annada (e los qu’an manjat dentilhas lo primièr de l’an, aquò lor i farà dobla fortuna: los veirem pas mai a las manifestacions sus la lei contra la retirada qu’auràn assegurats sos vièlhis jorns!). Lo primièr pescajon es de pausar a cima de l’armari! Mai fòrt que los sites de rescontre: faire sautar sièis pescajons de seguida permetrà de trapar l’anma-sòre dins l’annada! Notatz plan que la realizacion de pescajons es indispensabla. Un oblit e l’annada serà sens blat! Aquel pescajon plan redond es un simbòl solari qu’anóncia lo bèl temps a venir. De sucre, de ròm, los confiments bons (pastèca, majofas, prunas, albricòts, cerièras,…): pas de pasta industriala, sioplèt! Lipets e lipetas, nos/vos cal salvar Candelosa!
Es atal que començarà lo bravonet e pichonet mes de febrièr amb sas pauras vint-e-uèit jornadas. Dins lo temps, pareis qu’èra de trenta, mas lo mes de julh (per rendre onor a Cesar) e lo mes d’agost (per onorar Auguste) li panèron un jorn cadun!
Pescajonet Roch
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Mas, de qual dreit se son permetuts de suprimar las festas sens desbat democratic. Autre còp l'òm parlava de democracia. Uei, sem passat de la pensada unica aus " lanceurs d'arlette", puis au complotisme, a l'utilisacion sistematic de l'article 49-3 per pas aver de desbats democratics a l'Amassada Nacionala.
Quò nos remembre la Revolucion cullturala de Maò en China que s'en prenia a totas las culturas tradicionalas. Pas estonant, perqué Maò avia lo mesme patron : un Rotschild que volia dictat sa cultura a tot lo monde per far un esser sens consciença e pus aisat a manipular.
Mas, de qual dreit se son permetuts de suprimar las festas sens desbat democratic. Autre còp l'òm parlava de democracia. Uei, sem passat de la pensada unica aus " lanceurs d'arlette", puis au complotisme, a l'utilisacion sistematic de l'article 49-3 per pas aver de desbats democratics a l'Amassada Nacionala.
Quò nos remembre la Revolucion cullturala de Maò en China que s'en prenia a totas las culturas tradicionalas. Pas estonant, perqué Maò avia lo mesme patron : un Rotschild que volia dictat sa cultura a tot lo monde per far un esser sens consciença e pus aisat a manipular.
La Chandelouso, en Ouvernho avan gardat aquil biais de faire de pasciado en l'ounour del souguilh que vo permetre de tourna cultiva
amai se lou mounde sàbou pas l'ourigino de la fèsto
331,72€ pel loís d’aur, cotacion de contunh entà las detz oras de matin.
Vertat qu’aquelas festas m’en rementi de quand èri pichon, vèsi enquèra la mairina ambe sas doas padenas e de te far saltar tot aquò un còp d’aqui, un còp d’ailà. Era una brava festa se tastavon los pescajons ambe de vin blanc de la vinha, e aqui n’un e aqui n’autre, la pasta facha ambe una charrolada d’aigardent o d’armanhac.
Contunhèri la tradicion çaquelà e la contunhi enquèra, per Sant Joan es mai complicat per alucar un fuòc, mas aqui tanben n’en fai un pichon mas es un fuòc per iò e saltar pel dessus sembla mai una encambada, contunhi tanben amb’un briu d’aiga nafa e de nos asaigar un briu atal.
Me rementi tanben la festa de solenca apèi mèdre se fa pus dempuèi un brave escag d etemps aquèla, per nosaus pichons èra tanben un brave moment.
E la festa del tesson ambe totis los circonvesins que venian ajudar, a-n-aquesta moment se fasiá lo milhàs, disent aquò, n'ai lo sap en boca
Bona candelosa monde !
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari