Mancava pas mai qu’aquela: ara, los gats vòlon governar lo monde. Son aquí a faire pata de velós, a faire mina de perseguir mirgas, a dormir son sadol sul fautuèlh, a panar un talhon de salsissòt, a s’anar crincar sus un tet o sus un arbre, mas de fait an un idèia pel cap: governar lo monde. Lo gat que ne vos vau parlar es probable un rèire-filh del GATT que regís las relacions comercialas e mai sus la Tèrra tota. O, qui-sap, un pichon cosin del Gatàs, del patronat francés.
 
Solament aqueles gats novèls, coma son pas encara perfèits, i a una dèca dins lor procediment. Per faire los bèls, venon d’anonciar la besonha qu’utilizan: lo GatGPT (oficialament lo chatGPT). Bon, un gat, caduna e cadun sap (mai o mens) çò qu’es. De notar que lo mot internacional se dobrís pas per una c o per una g, mas per las doas letras ligadas c e h: ch. Doncas, deduccion simpla: los gats d’Auvernhe son plan plaçats pel govèrn del monde. Per çò qu’es de GPT, pareis que se tractariá d’un “modèl de transduccion (plan legir transduccion e non pas traduccion o revirada) de lengatge predictiu.”
 
Lo predictiu, me confla ja sul telefonilhet (quand vòls mandar un SMS, picas doas letras e la maquina te sortís un mot de vai-te’n saupre ont qu’a res de véser amb ton prepaus, e vos parli pas del meteis sicut erat demultiplicat per mandar un corrièl.) Val mai tornarverificar tres còps perescriure un mot!
 
Aquel predictiu nos torna menar a las nocions de predestinacion: es que sèm mèstres de nòstra vida e de nòstre devenir? La responsa positiva me sembla plan que malauteja de mai en mai. Pels gèstes, ai pas encara estudiada la question, mas per la paraula e los escrits aquò sembla evident. Lo gat, el, se’n fot que torna totjorn tombar sus sas patas per nos faire dintrar dins una societat fosca e virtualizada (mas qunas croquetas li balhar per lo noirir?): ja que la nuèit, totes los gats son grises, ara serà nòstras pensadas que viraràn a l’uniformizat mastegat e remastegat abans d’èsser escupit coma tres escudèlas de farinetas. Se vei pas brica cossí crear quicòm se la maquina fa lo trabalh unicament a partir de çò qu’a engolit e que torna metre en fòrma (mas es qu’existís una clica de gats saberuts per tot ensacar dins la memòria del gatàs bèl?). Qualas son sas capacitats d’inventar, de crear, d’imaginar quicòm mai que çò qu’a ja dins lo ventre e pel cap?
 
Pensatz qu’aquel gat es capable de téner sentiments o es pas qu’una mecanica totalament desumanizada? Pausar la question es ja téner una responsa qu’ai pas brica enveja de li demandar dirèctament, vist qu’ai pas pel cap de dintrar en dialògue amb aquesta mena de raminagròbis.
 
Liberem-nos dels algoritmes, macarèl! Ara, podètz totjorn jogar una pèça per saupre s’aquesta cronica es autentica o s’es una demanda de fenhant formulada a aquel famós gat-GPT. La sola bona causa a ne tirar seriá que, se lo GPT a escrita aquesta cronica, es plan la demostracion que per lo mens l’occitan s’amerita de portar lo n° 80 dins las lengas del monde (coma s’es dit la setmana passada). E d’ajustar que de faire atal, sèm plan piòts de dintrar dins la combina e de pensar que fin finala lo contacte uman comptariá per res al punt de nos daissar desocializar e virtualizar un pauc mai cada jorn. Imaginatz un deman sens soscadissa, sens imaginacion. Urosament, per cada afar, demòra per lo mens una talvera per contunhar d’existir e proposar una alternativa…
 
Los que creirián qu’aqueste tèxte es passadista (critica que nos tomba regularament dessús quand siás occitanista), respondrai que defendre l’uman es necessari e intemporal!
 


Gatonet Roch