La traça de toponime “en cha” lo mai al sud èst d’Occitània, la mai pròcha de la mar es consideraia coma “So Chaudan” masatge de la comuna d’Uels (toscanofrancizat en Utelle), al sud de la valaia de Var gaire luenh de rescontrar la valaai de Vesubiá. I es tanben per èstre mai precís, un molon d’ocurréncias d’aquesta palatalizacion dins la comuna de la valaia d’Esteron, Gileta, un chícol mai al sud encara.

Es ja enòrme dins la dòxa, vist que lo vivaroalpenc “en cha” se tròba parlat mai aut aüra, a partir dal sud de la valaia de Tiniá e al mitan de la valaia de Var. Se fa plus mai al sud ni a l’èst. E en las valaias dals Palhons o en país mentonasc lo vivaroalpenc es totjorn estach reputat èstre “en ca” (valent a dire non palatalizant C+A).

Mas un jorn ai degut anar per lo valon de la Banquiera, qu’es un afluent dal Palhon reünit e passar per Sant Andrieu de la Ròca al limite de Torreti de Levenç.

Es un sector mesclat, entre zòna de montanha, zòna industriala e d’activitat e darrier la peiriera granda. Aquel sector dals Palhons es conoissut per las peirieras, peiriera que ven de barrar a Còntes, aquela de Blausasc e Pelha e aquesta.

Al mai lo temps passa, a mai es un decòr lunari que retròbo. Impression d’Star Wars a mai s’anatz dal costat dal demolitor auto après las maquinassas d’extraccion de ròcas. Mas aüra passam plus per lo camin grand delòng Banquiera talament qu’an rosigat la montanha. Per un tròç lo camin passa en plen mitan de la peiriera en faire una escorcha. Al moment de retrobar Banquiera que riula daval escondüa, passam qualques laces. E l’uèlh dal linguista es activat. Sus lo GPS es ben marcat “Cialancias”. Parier sus lo cadastre. Veire las illustracions.

Per los occitans vivaroalpencs acostumats, sabèm qu’una molonaia de toponimes en CHA foguèron transcriches a la toscana dal temps dal Reialme de Piemont -Savòia- Sardenha e Contea de Niça. Ne’n rèsta los Chans, passat en grafia toscana coma “la vallée du Cians” en francés administratiu actual dins lo país de Buelh (delà la valaia de Var). Lo vilar dal Chalanchier, “le Cialancier” a Sant Estève de’n Tiniá (en la valaia de Tiniá doncas), eça. N’i a a baudre.

Mas aquí, aicí, dins un pòst que correspònde geograficament a una chalancha, un estrech ben sonat, reconoisso lèu “Chalanchas” travestit en “Cialancias” (totjorn al biais grafic toscan sensa retòca en toponimia administrativa francesa, syalansyasse un jorn benlèu? Pecaire!). Una seria de viratges que fan que puam (o calam segon) dins un grand coe de la Banquiera. Las montanhas regdas de cada caire (aquò èra avansh... per lo costat concernit per la peiriera).

Es un toponime qu’es adaptat a la morfologia de l’airal, dal quartier, un luec que la penda es regda e fa un estrech en seria dins lo valon. Es un toponime ancian, qu’es ren un patronime qu’auria poscut sonar après lo quartier (auria estach possible qu’un nom de proprietari ague donat un nom de quartier). Sèm dins un airal, entre fin dal país niçard (St Andrieu, Falicon, La Trinitat...) e país levençan (vivaroalpenc “en ca”: Torreti de Levenç, Levenç, pi Casternòu...) que i es ges de traça conoissua de palatalizacion de c+a.

Per exemple, a Sant Andrieu trobam: Lo Cal, Tèrra blanca.

Vist tot aquò, una question sensa respòsta: perqué avèm aquesta traça de palatalizacion de “c+a” aicí, mentre que i es un grand trauc, una granda abséncia de toponimes palatalizats entre So Chaudan al sud fins a las “Chalanchas” de Sant Andrieu? D’efièch tot lo demai, per ce qu’es concernit, son de toponimes en “ca”.

Seria una traça de davalaia encara mai al sud de la palatalizacion dins lo nòstre canton?

Nòstras certitudes son bolegaias benlèu ben. Coma lo fach de trobar sus la comuna dals babis (escaisnom dals santandrivencs) lo toponime L’ostau, (escrich a la francesa L’Oustau) e non la maion, coma ‘maion’ representa e sembla devengut lo canon dialectal dal lexic en niçard (buai “l’ostau”! diria un niçardoniçardàs). Remarcatz avèm ben la comuna de Lei Maions dins Var per notar que ren es tancat.

Per lo moment avèm ren avançat sus aquel subjècte, mas es una enigma que demòra. Tal un film, melhor que Las Vegas, “Las Chalanchas”!