Dins la nòstra mitologia nacionala l’escòla ten un plaça bèla, e las comparasons internacionalas ajudan de veire la realitat.

L’Escòla es tornamai dins l’actualitat amb la publicacion das novèlas avaloracions internacionalas. Es amb aquò que los franceses descobriguèron que los autres paises an d’escòlas, si, si, e que son plan melhoras que las nòstras.

Espanta totala per un país que, dempuèi mai d’un sègle, se pensava coma la cima de l’Educacion. A los cacaracàs glorioses per l’escòla publica coma innovacion sensacionala dau País das Lums ! Amai la celebracion dau grand Jules Ferry, colonialista acarnassit e supremacista ufanós que lo pòble de Paris li avián balhat per chafre “Ferrifamina”.

Ailàs l’enquèsta internacionala mòstra encara que sèm totjorn dins lo fons de la classa e gaire glorioses: 16en dels 19 paises de l’UE qu’i participan e 23en dels 37 avalorats. Au nivèl de Malte e de la Serbia, i a pas de que trompetar.

Mas çò qu’es pauc conegut nimai publicitat es qu’au fons de la classa i sèm dempuèi la debuta de l’escolarizacion. Aquò foguèt de longa amagat pels cacaracàs de la França-Empèri.

Atau, se l’escolaritat venguèt obligatòria en çò nòstre en 1882, se faguèt tre 1717 en Prussa siá 165 ans abans ! Puèi venguèt en 1774 en Austria,qu’es d’aqueste temps plan mai que uèi mas un empèri. Sarà en 1834 per Grècia, en 1837 pel Danemarc, e amai un quart de sègle abans nautres, tre 1857, en Espanha.

Vaquí una tièra incompleta que sembla ja un classament de PISA.