“Ven veire los Parisencs, los Lutecians qu’arriban…, ven” per parodiar Aznavour…

Julhet se’n va e Agost se sarra! Coma me sembla qu’ai pas res a dire, me cal ben commençar per quicòm, non?

Los mèdia exagonals se son meses en mòde vacanças e los mèdia regionals, amb cadun la part reservada a la vida locala, qu’a seguit lo movement. A cadun son ròtle, los quites jornals de París fan d’articles fuelhetons sus un artista, un monument, las idèas del moment o quicòm mai, enfin quicòm per nos far veire que son de grands mèdia tot l’an ! Los mèdia regionals, eles, per çò que concernís la vida locala, se consacran subretot a las novèlas  que poirián interessar los toristas, la “toristalha”, qué !; deuriái çaquelà emplegar lo mot “visitors” —mas amb “territòris”, son de mots que passan pas, que volètz?— per mostrar un pauc de respècte a totas aquelas gents que nos pòrtan lor moneda. Enfin, pas a ieu que fau comèrci de res mas justament als “actors” economics que, de confinament en guèrra en Ucraïna en passant per la secaresa o los delavacis, començan de trobar que la carga del muòl es un pauc pesuga.

Los politicians de l’endret —subretot los conses màgers— fa assaber gaireben cada setmana a “la premsa” que, ara lo confinament es causa passada e que los “toristas” an tornat trobar la camin de La pèrla del miègjorn —Agen (Òut e Garona) pels estrangièrs —, de la tomata de Marmanda o del prunèu d’Agen — en realitat de Vilanuèva d’Òut. Excusaretz, o espèri, ma manca de fair-play!

Los jornalistas locals —l’estiu, de jovenòts en estagi— corron d’un bòrd a l’autre per far un papièr “original” per completar la vòta del vilatge o lo concors de bòlas — aquel jòc de petanca vengut universal ! De segur, cada estiu, los championats de farlabica del mond fan flòri coma lo del lançar de las granas de melon o de cogorda.

Pensi pas que i aja agut ja lo championat del mond d’engoliment de saussissas o d’entrepans —hamburgers en francés— coma ne fan en los Estats Units mas ne prenguerai pas l’escomesa coma seguissi pas aquò de pròche; si que non, deuriá pas trigar estant que tot çò que ven de l’Oncle Sam es lo nec plus ultra de la civilizacion, non? Sèm ja los primièrs en Euròpa pels establiments de l’entrepan estatsnidenc —fach, çò dison amb los produches locals— e seriá normal que metèssem a l’onor lo regim alimentari que promòvon, non?

Fariái pas mon trabalh de cronicaire se doblidavi de mençonar los festenals divèrses e variats en senhalant çaquelà que los mai importants generalament venon de la Vila… e las municipalitats qu’an pas jamai sòuses per un projècte local arriban totjorn a ne trobar per los projèctes que venon de luènh… Enfin, lor pòdi pas getat las pèiras que sabèm totes que l’èrba del vesin es mai vèrde que la de nòstre codèrc…

Vesètz que n’avèm lèu fach lo torn de las novèlas novèlas… e avètz notat que la representacion nacionala es en vacanças, que las administracions adòptan oraris d’estiu — en causa del calimàs, a anonciat la comuna d’Agen! etc. Sèm astrucs que lo tsar del Kremlin —anavi dire lo tsar dels gremlins!— aja pas declarat la guèrra a nòstre grand país. De se demandar coma auriam fach. Nos seriam trobats benlèu coma dins las annadas 40… amb las consequéncias que coneissèm istoricament. La republica a pas jamai mancat de servidors e ne mancarà pas jamai…

De la votz nacionala, la sola frasa qu’ai retengut del discors de nòstre president desempuèi la Nòva Caledònia: ”l’òrdre, lòrdre, l’òrdre”, tres còps en casque lo mot se pèrda dins l’etèr avant d’arribar en metropòli. Ai trobat qu’èra un pauc cortet après cent jorns de “silenci” per tirar las consequéncias del treboladís que i aguèt dins tot  l’exagòn avant lo silenci presidencial mas aquò correspond a sa vision jupiteriana del poder cap a totòm o a tota organizacion qu’es pas de son vejaire.

Lo president, la primièra ministra, lo ministre dels truca-colhons —èx-futur  primièr ministre— se meton al rus en format la troïka per governar; la primièra ministra ça que la es pas de comptar. Sufís al president de poder comptar sus las fòrças (de frapa) de l’òrdre amb un emplegat fisèl e faï tirar, Marius !

Avètz dich: republica exemplara o republica “illiberala”?