Vos que sètz anats a las escòlas, avètz totes aprés que, i a plan longtemps —un pauc avant lo temps del règne del rei Cezet!— pendent una nuèch del 4 d’agost totes los privilègis èran estats avalits pels revolucionaris…

Nòstre davancièrs faguèron pas las causas a mièjas a l’epòca; avaliguèron los privilègis, totes los privilègis, çò dison los libres d’istòria. Amb l’ajuda de la maquina del bon doctor Guilhotin, copèron lo cap dels qu’èran pas d’acòrdi e de qualques autres per far bona mesura per çò que, dins lor estrambòrd, volián lo bonaür de totes.

L’egalitat “a la francesa” deu venir d’aquel periòde quand —es una faiçon de dire— las gents consideravan que pas un sol cap deviá despassar los autres. S’apercebèron lèu lèu, ça que la, que lo que veniá de far copar lo cap al vesin se trobava ipso facto mai grand per defaut; en consequéncia, lo caliá far passar pel trauc de la maquina de Guilhotin en tanben, etc.

Coma de costuma soi partit dins mos camins bartassièrs —bis repetita, ter repetita, etc.— e m’ai doblidat lo perqué d’aquela cronica qu’èra —e qu’es encara s’avètz la paciéncia de me legir— l’afar d’aquel policièr de Massilia que, lo paure d’el, se tròba en detencion provisòria desempuèi qualques jorns per aver pas avut un comportament “republican!” amb un jove — dins una manifestacion o pas, me’n soveni pas mas, de segur, sabi que pòdi comptar sus vòstra sagacitat per o me dire.

L’aviái ja ausit a la ràdio mas èra passat per malha e, la nuèit passada, poguèri escotar —coma dormissiái pas— una rescuècha de l’emission del jorn d’avant amb un procuraire, un avocat e un representant sindical de la polícia. Retenguèri subretot l’actitud del sindicalista que quitava de parlar de l’egalitat —a la francesa!— de totes davant la lei mas qu’insistiva per dire qu’èra una vergonha qu’un policièr, quitament responsable d’abús dins lo quadre de son trabalh —es a dire de far respectar l’òrdre republican— foguèsse plaçat en detencion provisòria.

Lo paure sindicalista tornava a la defensa de son collèga: la lei parièra per totes levat lo policièr que se compòrta coma un sacamand!

E de rapelar que lo mestièr de policièr es pas aisit fàcia a de manifestants ostiles e que, lo ministre dels truca-colhons e lo president l’an dit: Fòrça deu demorar —e demorarà— a la Lei! a l’òrdre.

Aicí, dins mon canton, vesi pas que los policièrs municipals, ça que la arnescats —m’apareisson aital mas benlèu m’engani—coma los desperados d’autres còps: solièrs gròsses, cadenas, pistolet, etc. Ai pas jamai fach lo compte de tot cò que carrejan… mas ieu soi pas de comptar coma soi agorafòb daissi passar la caravana e mon arma, a ieu, —aquí soi leugierament pretenciós, non?— es l’ordenador e los articles que pòdi escriure…

Empacha pas que, dempuèi qualques ans, lo país que gausa dire urbietorbi qu’a inventat la democracia modèrna en fasent la Revolucion granda —cent ans après los Ròsbifs, nòstres vesins de delà lo Channel ça que la— a un problèma amb lo pòble.

O ai ja dich, los que nos governan an paur del pòble un còp que son al poder e lo calinhan quand son dins l’oposicion. E los policièrs, tròp sovent, son al servici unic del poder.

Es pas quicòm de novèl mas quand èri drollet, qualques decennis a, la ”fòrça gendarmesca” presenta sus tot lo territòri de la republica portava un pistolet e un quèpi per acompanhar l’unifòrme, ara avèm a faire a de “robot cops”.

Son a l’imatge de nòstra societat: pòdon èsser violents sus òrdre e devon èsser rentables, far de la chifra coma dison. Vòli ben creire que son pas responsables de tota la violéncia mas, eles, an d’armas e lo drech de se’n servir oficialament.

Per malastre, una societat mai justa se bastís pas sonque amb un pistolet e un baston.

Los Estatsunidencs an bastit lor país sul genocidi de las nacions amerindianas amb l’ajuda de l’invencion de SamuelCòlt e la lei de Lynch e sa còrda. Podèm mesurar lo camin percorrut amb un èx-president qu’ensaja dempuèi 2016 de metre sus pè un regim bastit sus las messorgas e las vertats alternativas…Me cadrà vos’n parlar d’un moment…

Se ne cresèm los sondatges, los Franceses serián pas opausats a escambiar seguretat e tranquillitat contra un poder fòrt, fòrt…

Qual diguèt longtemps a a prepaus d’un ministre francés que tornava de visitar Adolf per aver pas la guèrra: “Lo paure d’el, crei d’aver sauvat la patz… la guèrra serà sa recompensa!”