Es de non pas créser: per mès que’ns i solam avisar, nos hèm totjorn colhonar per una informacion o una anecdòta de la quala am pas totis los detalhs. La polemica de l’estiu suu “Lacs deu Connemara” n’es un bon exemple.

Solide, quan èi ausit parlar de çò qu’avèva dit la Juliette Armanet sus la cançon, me soi pensat que passava bravament l’òsca per declarar “qu’aquesta cançon la davèva hasti e qu’èra de dreta”.

Seguiscón de tira escambis de totis suus hialats sociaus e dens los mèdias en reaccion ad aquesta declaracion, çò qu’aucupèc au mens lo monde dens aqueste periòde estivau un drin calme. Una polemica pas brica passionanta en soma.

Levat qu’aquesta declaracion se hascoc dens una entrevista e condicions que calèva conéisher abans de s’exprimir aquò dessùs. E jo tanben me hascoc enganar de reagir tròp de d’ora. Mancava lo contèxte.

E lo contèxte es important. L’entrevista se debanèc sus TIPIK, qu’es lo mèdia ràdio digitau de RTBF, la radio bèlga, la rubrica s’apèra Unpopular opinion, opinion impopulara. L’animator es Romain Kuntz.

Cau conéisher un pauc Belgica e l’esperit de sons estatjants per comprénguer qu’an un biaish de pensar totjorn pròche deu dusau grau, qu’es pas jamès fòrça luenh. Mes dens aquesta emission es clarament … oficiau.

E la question que l’estoc pausada es: “Balha nos lo nom de tres cançons que’t hèn hugir en serada…” La cantaira èra pas a un examen de sociologia per analizar tèxtes d’autors contemporanèus. Tot aquò èra suu ton de la galejada. E era, responoc “Tres còps los Lacs deu Connemara”, çò que benlèu jo medish aurí tanben responut. E calèva que la responsa sia un drin disproporcionada per estar dens lo ton de l’emission. Podèva pas respóner quicòm de banau.

Solide s’aquesta cançon es pas de dreta, son interprèt l’es totun. Doncas la responsa estoc dens lo ton de la trufandisa, la fòrma estoc gonflada, quitament se lo hons estoc vertadièr.

Jo, de mon costat, me brembi de l’arribada deu Michel Sardou, dambe sa cara d’anjo e sas bocletas (las gojatas n’èran hòlas), que nos cantèc La Maladie d’Amour, dambe una dusau fàcia de 45t que sostenguèva lo marridatge deus prèstes (Ô mon Dieu, si l’on était deux). Nos apareishoc coma un beatnik descauçat de l’epòca, los Fugain o los Le Forestier. Mes cambièc pro lèu per virar de cap a cançons a favor deu castig de mòrt on disèva: “Aurèi ton cap en haut d’una asta”.

Doncas le reprocharèi jo meslèu d’aver enganat son monde a la debuta en surfejar sus una ondada a la mòda e puèi d’aver cançons un drin pesugas e a la melodia totun pretenciosa e sens umor, Los Lacs ne son un exemple evident.

A despart d’aquò, es un cantaire fòrça popular que podèm respectar, qu’agrada a fòrça monde e, se m’agrada pas a jo medish, possedís lo talent de tocar lo còr d’un public fòrça larg e tostemps fidèu. E aquò dempuèi un bon cinquantenat d’annadas.

Mes doncas, lo còp que veng, abans de s’engastar sus çò qu’a dit o hèit “Qué dequerò”, cau aténguer d’aver mès de precisions, se podèm.