Fa longtemps que publiqui pas pus dins aqueste jornal numeric d’articles d’opinion. Me pensavi qu’aviái dich çò que me caliá dire, e tanben m’entristissiá l’apatia mortifèra de l’occitanisme, que semblava de s’acontentar de l’ensenhament, magrinèl, e d’un cèrt activisme cultural.

Totun, la fin anonciada de Jornalet, e mai esperem que siá una ibernacion provisòria, m’obliga de sortir d’aquel silenci. Vos rasseguri, mon articlet serà tras que cort, vòli anar a çò essencial: devèm salvar Jornalet, e pareis, segon lo sondatge de la setmana passada, que soi pas brica lo sol a o pensar.

Me demandaretz perqué lo salvar, e vos respondrai aquò: aqueste quotidian es indispensable. Cada jorn, demòstra als que creson mòrta la lenga nòstra que non, es encara viva; cèrtas se tracta pas de la vitalitat d’una lenga difusada pertot, mas justament, l’occitan a de besonh d’un espaci per existir. Podèm ensenhar la lenga occitana, podèm cantar en occitan, mas s’avèm pas la possibilitat d’interagir socialament, totes los esfòrces que consagram a nòstres escolans se seràn faches de badas, e fin finala la lenga qu’aimam serà pas res mai qu’una mena de latin medieval original, sens realitat sociala. I a de mond que s’amusan a far de vidèos en latin: aquò non significa pas que lo latin siá viu. Quitament al Vatican los eclesiastics catolics parlan fòrça mai italian, malgrat lo patés roman antic de las enciclicas papalas.

Me respondretz que Jornalet a de defauts, mas cossí poiriá èsser perfièch? E mai los mèdias bèls de las lengas bèlas o son pas, tot es criticable, de segur. Mas los parlants d’aquelas lengas an fòrça mèdias pròpris, amb de còlas enòrmas de jornalistas, e dispausan, segon lors nacions, de ponches de vista franceses, angleses, estatsunidencs, etc., sus l’actualitat. Ont trobar un mèdia tot en occitan que defenda clarament e cada jorn que malgrat nòstras divisions sèm un pòble eiretièr d’una civilizacion?

Comprenètz-me plan: ai pas èime de demandar al cap-redactor de contunhar son trabalh enòrme e sovent ingrat en de condicions extrèmament precàrias, davant la manca de sosten institucional e de còps individual. La question del finançament se deu resòlver urgentament, e es important que sapiatz que las subvencions de la Generalitat de Catalonha -perque cal dire que l’occitanisme oficial del costat estatal francés es pas d’una granda ajuda- arriban totjorn fòrça tròp tard, devèrs la fin de l’an mentre que ja o a calgut pagar tot per avança.

Non, çò que demandi es que las paraulas mai polidas se fagan accions concretas. Es per aquò que me pensi, coma president d’una associacion, Los Amics de Jornalet, que sa tòca evidenta es de sosténer nòstre jornal de totes, que pòdi assajar de coordenar las bonas volontats per que los que vòlon salvar aqueste quotidian se pòscan organizar.

Baste que m’escrigatz dirèctament en me contactant coma autor d’aqueste article.