Coma ai pas escotat la ràdio ni agachat lo fenestron tanpauc, abans de me metre a escriure mas pensadas pregondas a l’intencion dels legeires de jornalet.com, veni d’agachar causòtas sus la tela…

Bon, se los conspiracionistas de tota mena nos invitan a anar dançar sul pont d’Avinhon o d’enlòc mai per çò que los mèdia contan pas que farivòlas, los mèdia, eles, quitament s’insistan sul fach que sèm sul bòrd del precipici, anóncian pas encara la fin del mond per aquesta nuèch ni per doman matin…

Ça que la, se pòt pas dire que l’optimisme siá una denrèa en fòrta demanda d’aquesta passa.

Ai coma l’impression, senon la certitud, que vos alassi cada setmana en voler pegar a una actualitat que dona enveja de sautar par la fenèstra de l’ostal, la qu’es de plan-pè naturalament.

Aimariái vos parlar de quicòm un pauc mai risolièr que la politica del psicopata de Moscòu e de sas bombas lançadas amb de drònes sus las populacions civilas del costat de Kyiv.

Aimariái vos parlar de quicòm mai que de nenets o de drollets escotelats dins lor lièch, d’adultes sens defensa tuats a corta portada per de nèrvis, drogats o pas, que se trufavan e se risián —se ne cresèm qualques testimònis— en tirant o en lançant de grenadas.

Aimariái vos parlar de quicòm mai que del revenge que se prepara quitament se los mòrts se pòdon ja comptar a paladas.

E, per clavar aquela lista somària, pòdi pas far de mens que de mençonar, en cò nòstre, las atacas, quora a l’asard Bautesar quora cibladas contra personas que se son donadas per tòca de formar —d’ensajar de formar— una joventut que siá conscienta de sos devers cap a una societat a còps destimborlada dins un mond que d’unes vòlon sometre en emplegant totes los mejans possibles e imaginables, violents generalament.

Desencusatz-me mas, al mitan d’aquel catastrofisme ambient, una sola persona m’a fach espetar de rire: l’èx-numèro 45 dels Estats Units que, dins un de sas messorgas en forma de presic de campanha electorala, a declarat qu’èra prèste a anar en preson per “tornar far de l’America un grand país democratic”.

Vesi que vos tanben avètz lo sorrire als pòts… se compren!

Coma de costuma, me cal de temps per n’arrivar ont vòli anar. Es pas una novèla risolièra —encara que!— mas, al mens, pensi que i a pas de mòrts quitament se las victimas son nombrosas…

França ven d’arribar a la paritat dins un domeni que degun l’esperava pas… enfin, o cresi.

Los que dison que la patriarcat defen sas posicions e que las femnas son totjorn a esperar progrèsses notables dins lo domeni de la paritat entre los sèxes deurián èsser contents!

Es un domeni lingüistic novèl e trobaretz pas lo mot dins los diccionaris vielhanchons del papeta de segur ni tanpauc dins los qu’auriatz crompats abans 2023.

Apareguèt en 1998, foguèt teorizat en 2016 e enregistrat dins Le Robert aquesta annada… [anatz veire lo Wiki sus la tela o un site que parla de lingüistica]

Se l’avètz trobat, es que sètz al fial dels tèrmes ligüistics e vos feliciti!

Pels autres, vos balhi lo tèrme: glotofobia. Vòl dire lo “refús d’una lenga, d’un accent, d’una faiçon de s’exprimir o de  comunicar… la glotofobia es una discriminacion polimòrfa.” Es lo Felip Blanchet, un lingüista provençalista —acarnassit?—, qu’a fach dintrar aquel vocable dins nòstra vida.

Fins ara, sens o saber de segur, lo cantoral de la glotofobia èra lo Chávez de l’exagòn, l’òme de l’eissarpa roja, lo futur èx-primièr ministre  lo que, à l’epòca, èra deputat de Marselha ça que la!— que, en 2018, refusèt de respondre a una question geinanta d’una jornalista de France 3 - Marselha en causa de son accent occitan —èra tolosenca— e la plantèt aquí en se virant cap als autres jornalistas e en lor demandant  que li pausèsson questions en francés! Vesètz qu’avèm a far a un òme, a un elegit tot plen de vesiadura…

Desempuèi la setmana passada —a quicòm proche—, una femna coneguda ela tanben mas dins lo domeni cinematografic e esposa a la vila d’un èx-president de la Republica —que faguèt en son temps un polit Romèo sus son escóter— ven de montar sus l’empont en anonciant qu’anava rodar un filme sus la Montalbanesa, Olímpia de Gouges.

A un interlocutor que li demandava se Olímpia jogariá amb un accent occitan, respondèt que la question s’èra pausada (!) mas que voliá donar a Olímpia un aspècte universal e que lo francés de París” sol conveniá; apondèt que s’agissiá d’un subjècte seriós e que voliá pas metre de “pintorèsc” dins l’istòria d’Olímpia…

Tenèm, aicí e ara, dos especimèns, un piòt —Lo Chàvez dels emponts— e una piòta —actritz germanopratina aparentament— que considèran que l’accent occitan, e mai generalament los accents de la França pregonda —e, en consequéncia, las gents qu’an un accent aital— incapables d’aténher a l’universalitat.

Los elèits, l’intelligentsia volon que siá lo dich que: “Il n’est bon bec que de Paris!”

Audiard fa dire Jean Gabin dins lo filme, Lo Pachà: “Tu, quand los cons volaràn, seràs cap d’escadrilha!.

Amb aqueles dos arlèris, avèm l’equipatge per menar un Airbus o un Boeing plen a ras!

Trouvez-vous également choquant que le fait d'avoir un accent non standard ou une langue autre que le français rende quelqu'un "non universel" ? Un filme sur Olympe de Gouges.
byu/paniniconqueso infrance