Se sap que l’agricultura a prigondament cambiat dempuèi quauquas annadas. La susfàcia de cada bòria es passada de vint-e-una ectaras en mila-nòu-cent-setanta, a seissanta-nòu ectaras en doas-mila-vint-e-nòu. Dempuèi mila-nòu-cent-cinquanta, quatre bòrias sus cinc an fach quincanèla. Lo nombre de païsans es estat trencat per quatre en quaranta ans. Çò que vòl dire que mai de cinquanta de cent de familhas dins nòstre país an un grand, un reire –grand o un aujòl trabalhaire de tèrra o qu’a un ligam mai o mens prigond amb ela.

Setanta de cent dels randals an desapareigut. Es una pèrda granda per l’environa e la diversitat. La populacion d’aucèls a demesit de mai de quaranta-tres de cent. L’agricultura intensiva destrusís espècias e ecòsistèms. La biodiversitat s’es escrancada dins los mitans agricòls. La policultura es en baissa. Los engraisses e los pesticidis trafegan totes los mitans. Aital França es lo segond país europenc a emplegar lo mai de pesticidis.

Quora l’òm parla dels agricultors caldriá far la tria entre los elevaires, los espleitants, los cerealièrs, los païsans... Que pecaire! De païsans ne demòra pas gaire. Valdriá mai dire agricultors. Entre lo païsan que cultiva son benòt (una bòria pichona) en policultura e lo cerealièr bèl que trabalha un domèni grandaràs en monocultura, i a pas un pont mas un viaducte!

N’i a que pensan que per emplegar mens de pesticidis, per empachar la casuda de la biòdiversitat, per adaptar l’agricultura al cambiament climatic, cal se virar dau l’agròecologia. Se ditz que permetriá de produsir sens emplegar de pesticidis, sens esperar de produchs revolucionaris que vendràn pas deman. Alara, perqué los agricultors, protectors de l’environa, practican pas encara massivament l’agròecologia?

Los païsans son pas pro ajudats per poder susportar aquel cambiament. La politica novèla de la PAC es pas a l’alçada dels enjòcs. Quora l’òm sap que França a decidit de transferir que set de cent del budgècte de la PAC al segond pilastre sensat finançar las mesuras agròecologicas e ajudar a practicar l’agricultura biologica, l’òm compren qu’es pas una prioritat pel govèrn.

Ja que lo nivèl de vida dels pichòts païsans es pas flame, se se sentisson pas sostenguts, cossí volètz que s’asartan a practicar l’agròecologia? En primièr, es nescite de far que poguèsson viure coma se dèu de lor trabalh. Es temps que los agricultors aguèsson lo rastelièr plen e que seguèsson fornits de fial e d’agulha per que pòscan entreveire un avenidor mai linde!