Mon jove vesin de la montanha, Samuel, venguèt velhar l’autre ser. Al entorn d’una brasucada nos botèrem a charrar. E vaquí çò que me contèt.

“Figura-te que, dissabte passèt, anèri veire lo filme Vivre avec les loups(J ean-Michel Bertrand, 2024). Coma o sabes, ai un tropèl de dos cents fedas. E aqueste ivèrn, n’i a tres que se faguèron espelhar pel lop. Te pòdi dire que quora tròbas una feda sagnada, la garganta mossegada, lo ventre espotit, las tripas a l’aire, l’ira te pren. As enveja de cargar lo fusilh e de tirar sul primièr lop que passa. Alara, anar m’embarrar dins una sala escura per veire de lops... Aviái pas enveja d’i anar mas butat per mon amiga, acabèri per plegar.

Sabi que lo Joan Miquèl Bertrand, lo realizator del filme, los consèc dempuèi d’annadas los lops. Aviá ja fargat “La vallée des loups” en 2017 e puèi “Marche avec les loups” en 2020.

Escondut dins una gabinèla de bòsc, tancada jos la rancarèda, al mitan del massís dels Escrinhs es aquí que lo Joan Miquèl Bertrand s’es escondut. De sa tuta nos fa soscar sul ligam nòstre amb la natura, lo salvatge... E nos enlucèrna amb de forèsts mirgalhadas a la davalada o ennevadas, de melzes banhats de solelh e de pradas enfloridas. Nos mena nos passejar dins lo bòsc quora lo lop i es. Una familha ven de plaça prener sus un territòri. Va l’espinchar viure dètz-e-uèch meses. Ausissèm los udoladas dels parents e los udolaments dels nascuts novèls. Rescontram tanben los camoces, las cèrvias, los singlards o las marmòtas... que vivon dins aquelas encontradas encantairas. Dins sa caforna, Bertrand farga son genèpi, amassa e fa secar de bolets ... sap aprofechar de l’environa.

Afortís que dempuèi las annadas nonanta lo lop nos es arribat d’Itàlia. E quora son nombroses de tròp sus un territòri, los pichons devon tirar camin per trapar un autre espaci. Lo lop sap aparar sa pitança. Espandiment geografic de l’espècia nescita doncas. Practican l’autoregulacion.

Los elevaires entrevistats afortisson qu’es pas aisit de viure a costat del lop. Me soi pas sentit solet. Los chins Patons, faches per aparar lo tropèl, engolisson un molonàs de croquetas. Me faguèt un pauc josrire quora aprenguèri qu’aicestas venián de Bulgària e qu’èran liuradas per elicoptèr.

Bertrand a pas volgut tombar dins la trapèla de l’anequeliment o de la sacralizacion del lop. Ensaja de nos far comprener cossí s’aprestar a sa preséncia e bastir un saber-viure suau amb el. Per aparar son tropèl, un pastre enferonit pòt benlèu tirar sus un lop çò qu’es pas parièr que batudas e tirs sistematics.

Alara que m’esperavi a una veneracion del lop, foguèri urós de sentir lo compés dels punts de vista desparièrs prepausats pel filme. Foguèri pas malcorat de lo veire. Tu, apassionat que siás per l’environa, deuriás anar l’espinchar.”

La brasucada s’acabava. Las castanhas èran grasilhadas. Mancava de las tastar!