Los cercaires los mai ponchuts que trabalhan sul rescaufament climatic son en trin de trantalhar. Zeke Hausfather, climatològ a L’Institut Berkeley Earth reconeis: “L’année 2023 nous a beaucoup surpris et inquiétés”. Una annada espantanta. De temperaturas de l’aire jamai conegudas dempuèi mai de 100 000 ans, l’auçada del nivèl de la mar quatre còps mai fòrta qu’en 2022, la recuolada a la lèsta dels glaçièrs e una calor jamai vista dels oceans. Totes se demandan de que ne va virar del rescaufament climatic de la planeta.

Se parla de mai en mai de projèctes de geoengenhairiá. E aiçò dins dos domènis: lo de la radiacion solarà e lo del carbòni. Pel carbòni, la redusida drastica de las emissions de gases a efièch de sèrva es nessita. Lo projècte de geoengenhairiá consistiriá d’anar amassar drechament lo dioxid de carbòni dins l’atmosfèra.

Per la redusida de la radiacion solarà, lo projècte de geoengenhairiá podriá augmentar la reflectança de la radiacion solarà intrant; incluiriá: - la pujada de l’albeda al nivèl del sòl, l’injeccion de particulas de solpre dins l’estratosfèra, lo blanquiment de las nivols marinas e lo mandadís dins l’espaci de milions de miralhets pichonets orbitals coma para-solelh.

S’aqueles projèctes capitavan; se redusiriá lo taus d’elevacion del nivèl de la mar, se demesiriá la pèrda de la glaça de mar, serián mens fòrtas las ondadas de calor e de condicions meteorologicas extrèmas.

Res non ditz qu’aqueles projèctes de geoengenhairiá capitèsson. Los especialistas los mai ponchuts son espantats per çò que se passa, e son luènh de tot mestrejar dins aquel domèni. Las previsions son de mai en mai imprevesiblas.

Per melhor mestrejar lo rescaufament, es a se demandar s’aqueles cercaires de tria anaràn pas pus luènh. Coma la tèrra es acalorida de tròp, perqué soscarián pas a desencalorar la tèrra? E aprèp d’annadas e d’annadas de recèrcas las mai aprigondidas decidirián pas de l’aparar de la calor del solelh amb un parasolelh gigantàs? L’empachar de virar e per capelar lo tot, la far s’espetar?

Se los raisses del solelh escaufan la tèrra de tròp, perqué soscarián pas a empachar lo solelh de solelhar? Perqué concebrián pas de programas ponchuts per alassar lo solelh e lo dessolelhar? L’empachar de virar, de lusir e fin finala lo far esclatar?

Es que serem aquí per o veire? Qual sap?