Soi pas solet a èstre perdut dins mon canton e las novèlas m’arriban coma arriban en cò de vosautres. En causa de mas insomnias, la ràdio me fa companhiá.

Una ràdio qu’a un minimum de reclama —publicité en franchimand!— ça que lA, que ja es tròp mas que volètz? Pareis que cal saber esposar lo sègle coma o diguèt Sarközy qualques ans a a de caps d’Estat d’Africa dicha francofòna.

Se, pendent la nuèch pregonda, las emissions son pas que de rescuèchas del jorn d’abans, a partir de cinc oras del matin, los programas normals tornan… e los bulletins d’informacions!

Òc ben! Çò que veni de dire a pas cap d’interès benlèu mas voliái que saupèssetz que coneissiái los miracles de la jornada —guèrras, assassinats, etc.— abans la majoritat dels escotaires!

E donc, recentament, doas novèlas me faguèron “tressautar”. Lo ministre de la talhas anonciava urbi et orbi que, dins gaire de temps, las formalitats administrativas seriá redusidas a quasi res!

E, dins un autre bulletin, la jornalista fasiá estat d’un sondatge sul fum de monde letraferits, competents, etc. monde que quitavan lo país.

Vesètz d’aquí lo dilèma que se presenta. Ja que sofrissètz de me far l’onor de seguir mas divagacions, vos pòdi pas impausar una cronica dos còps pus longa…

Alara, vos vau parlar  d’aquelas gents que fan l’afront al país de lo quitar definitvament. Aqueste país, a escotar nòstres dirigents e los —elegits generalament— que o vòlon devenir, es un paradís sus la tèrra e aqueste tròç de planeta poiriá far rampèl al planeta del Princilhon, sabètz, lo de Saint-Exupéry que demandava a l’autor de li dessenhar un moton.

Calriá que qualqu’un m’expliquèsse perqué un molon de personas qu’an faches d’estudis longs coma un pergamin decidisson de daissar nòstre país de cocanha per anar s’establir fòra França, siá dins lo país qu’a vist nàisser lors paires, siá dins un autre; n’i a quitament que se van establir al país del solèlh levant. Es pas de creire!

Me cal ça que la apondre un detalh: son de Franceses de naissença lo pus sovent mas d’origina aràbia, principalament maugrabina, e, que sián cresents o mescresents, son estats elevats generalament dins la religion musulmana dels paires coma los Franceses que sètz —que sèm— o son estats dins la religion crestiana…

E perqué quitan lo paradís exagonal? Tot simplament dins aqueste paradís, çò dison, rescontran un pauc pertot un racisme amagat o, de mai en mai, un racisme assumit e sovent agressiu.

E parli pas de los qu’an lo malastre d’aver una pèl un pauc tròp maurèla.

Vertat es que, segond las epòcas, d’autras categorias de personas son estadas —o son— discriminadas — mot a la mòda. Per prendre pas qu’un exemple, los Italians que venián “manjar lo pan dels Franceses” èran tot simplament de ”ritals” o, amb lo mesprètz de circonstància, de ”macaroni”! E França aguèt sos pogròms tanben…

L’afar es entenut, l’opinion a trencat e una crapula condamna totes los autres. Es pas nòstre ministre dels truca-colhons que va desmentir…

Cal saber qu’es pas d’anuèit que lo “paradís” es reservat als happy few. Euròpa existís de segur mas sos dirigents —los nòstres tanben— ne tenon per las nacions al nom de l’especificitat pròpria a cadun. França se distinguís amb “l’excepcion culturala”!

Lo cosmopolitisme es pas “tendéncia” levat demest los elèits —son generalament amonedats!— que, de tota faiçon, an un mòde de viure fòra-sòl qual que siá lo país d’ont vengan.

Las enquistas que ne parlavi totara son pas oficialas per çò que, dins nòstra democracia incomparabla (!) que reconeis pas que d’individús, las estatisticas “comunitaristas” son enebidas. “Denegatz un problèma, existís pas pus”, ditz un adagi.

Ailàs! La realitat es pus fòrta que la ficcion d’una França frairala — rementatz-vos, en 1998,  l’equipa de França de fotbòl ”black-blanc-beur” amb un eslogan fòra mòda avant d’aver viscut!

Las paraulas oficialas son lenificantas mas los actes seguisson pas. Lo país se priva de competéncias necessàrias a son desvolopament en causa de son arrogança e de sa sufisença.