capçalera campanha

Opinion

Reborsieritge…

| Sylvain Thomas / AFP
Andriu de Gavaudan

Andriu de Gavaudan

Autor de la cronica occitana setmanièra al Petit Bleu de l’Agenais desempuèi 1978 e editorialista de La Setmana fins que quitèt de paréisser

Mai d’informacions

Brave mond, coneissètz ma qualitat màger s’avètz la paciéncia —e vos ne mercegi— de me legir regularament: soi un reborsièr!

Alara, fasètz pas lo morre se “reborsieritgi” un còp de mai… Son pas las rasons que mancan per s’emmaliciar o, almens, per voler pas “seguir la meteissa rota qu’eles”, coma o canta G. Brassens quitament se la mai jove de mos dròlles quita de me dire qu’es pas bon per ma santat de romegar, de repotegar e d’èsser negatiu aital…

I am afraid —coma o dison nòstres vesins— que cambiarai pas! E soi pas segur de voler cambiar…

Vos disiái donc… Òc ben, lo Bernard Pivot ven de partir per las estelas — formula consacrada ara en francés per dire que ven de defuntar — e, s’es estat un jornalista de l’escòla vièlha, faguèt fòrça per las Lettres françaises o las òbras reviradas en francés e s’amerita los omenatges nombroses que, per qualques uns, viran a l’idolatria…

M’acuseretz, qui sap, de marrida fe; ça que la, ai gardat en memòria doas escasenças — es ben leugièr, o sabi — ont mostrèt qu’èra un provincial qu’aviá perfètament assimilat los còdes “parisencs” e de o vos dire me solatjarà!

Dins una de sas emissions, una de sas primièras questions a un escrivan argentin foguèt (en substància):

“Vos rendètz compte del present immens que França e  la lenga francesa vos fan en vos balhant la possibilitat de bastir una òbra en francés, vos que sètz Argentin de lenga e de cultura?”

Personalament, auriái aimat que diguèsse: ”Es un onor  grand per França e nòstra lenga d’aver un escrivan coma vos que causisca nòstra lenga…” Comportament paternalista que i sèm abituats dins nòstres “territòris”…

L’autra escasença foguèt quand copèt lo fiulet a Claude Hagège, un linguïsta de tria poliglòt qu’explicava un quicòm de la “lenga occitana”, etc. “Tot aquò, son pas que vielhariás, aquò existís pas mai…” E passèt lèu lèu a quicòm mai. Sufisença tranquilla…

Vos aviái dit que me trobariatz de marrida fe! E coma totjorn, me soi daissat anar amb çò que deviá èsser pas que prolegomens! Es escrich, o tiri pas!

Mas, coma ai costuma de vos parlar de l’actualitat, pòdi pas m’empachar de far tindar a vòstras aurelhas l’eveniment de l’an que deu portar naut lo prestigi de França e de sa capitala! O avètz totes endevinat, son los Jòcs olimpics!

Lo govèrn, la consolessa de la capitala, los mèdia… un endoctrinament de primièra per convéncer los Franceses que l’eveniment del sègle se debanarà dins la capitala e que l’aiga de Sèina aculhirà las espròvas de nada e serà autan pura coma las aigas mineralas que lo mond crompan en luòc de beure l’aiga del robinet!

Tot lo rambalh que fan los organizaires amb l’adralhada de la flama olimpica, de Grècia a la capitala,  que se va passejar, cresi, fins a l’autre costat del planeta per far assaber, se n’èra de besonh, que França dardalheja quitament sus totes los continents… una poténcia mondiala, qué!

L’alegresa de la fola, lo microtrepadors a Marselha per plan mostrar que tot un país sosteniá aquel eveniment… abans l’ora, en aculhissent la flama olimpica venguda de Grècia sus una nau —un primièra coma tot çò que fa nòstre país—, lo Belèm. La fèsta de l’espòrt, del team spirit —l’esperit d’equipa— de tot un pòble e de l’amistat entre los pòbles…

Un bemòl ça que la: la crenta d’un atemptat sul portaire de la flama! Serà donc escortat davant e darrièr e de part e d’autre tanben per veituras e policièrs armats coma per partir en guèrra… Avètz dit: amistat!

Que volètz? Dins mon canton del trauc del cuol del mond, me geinarà pas tròp; se vendràn pas passejar dins los camins e los bòscs!

Mas aquela carnavalada nacionalista per servir, çò dison, l’espòrt me fa venir lo vomit. E, dins qualques setmanas, los imnes nacionals saludaràn las proesas de tal o tal atlèta que, per sa victòria, serà lo representant de comèrci de son país.

Ieu, ai totjorn somiat de veire un jorn —mas o veirai pas!— los jòs olimpics sens imnes nacionals e sens bandièras amb la mencion de la provenença de l’atlèta o dels atlètas sonque…

Qui serà content? Los atlètas de segur que s’ameritan los aplaudiments e la reconeissénça, los politicans d’en cò nòstre mas, mai que tot, lo Comitat dels Jòcs qu’es un expèrt per far pagar los deutes als autres, es  a dire nosautres, e se prene los beneficis…

Etiquetas

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: PUBLICITAT

Comentaris

Jean-Charles Valadier Tolosa
2.

Excellent article.
Non es de reborsieritge, es de vertadierisme.
E mai, los jòcs olimpics concentran los investiments en Isla de França e desavantatja un còp de mai Occitània e las autras regions.

  • 11
  • 1
.t.
1.

Çò que me soveni, jo , es la prauba Marcela Delpastre , invitada dens l'emission , en los ans 75 o 76 o 77 ? (ne me soveni pas) Mès çò que n'èi pas oblidat, pas briga , es com lo B.P. la mespresèt : una escrivana "campargnarde" , qu'escrivèva de causas "campagnardes", estranhas , que ne podèvan pas interessar fòrça monde . Benlèu en francés "urosament" , mès tròp sovent curiosament en una lenga perduda e oblidada de tots . Li parlèt 5 minutas e la deishèt aquí, pas mei.
A se demandar perqué l'avèva invitada . N'èri còr macat per era,

  • 14
  • 1

Escriu un comentari sus aqueste article