Opinion
La lenga demesida
Tèxte legit
Dos exemples recents mòstran la marrida passa constanta ont se trapa nòstra lenga: la disparicion de Conta-Monde sus las ondas de France-Bleu Occitanie e l’afar de causida de noms per las carrièras en Avairon.
E òc, una lenga “locala” sus un ràdio que met en abans lo nom de l’Occitania (la petita ça que la; amai pichona, lo tèrme significa res per eles…) aquò’s pas suportable pels responsables d’una cadena publica que s’esfòrça de privar sos auditors e lo territòri de l’expression de la lenga viva e istorica del país. Tot aquò es vengut ara d’una logica imparabla.
De qué ne pensan Catinon e Jacotin, de qué ne diriá lo Martin de Castanet del temps ont la lenga podiá al mens faire rire o sorrire sus las ondas de Ràdio Tolosa. I agèt L’Ora occitana bailejada per l’Andrieu Lagarda, puèi lo trabalh bèl de Maurici Andrieu, seguit pel Benaset Ros e lo Geraud Delbès perseguissent la cadena. E puèi: quasiment res pus dins l’indiferéncia quasi-generala e coma lo camin d’una uniformatizacion considerada coma normalitat o normalizacion. Lo silenci ven de mai en mai pesuc.
S’ajusta a aquesta malparada l’exemple bèl del Sindicat Mixte per la Modernizacion Numerica e l’Engenhariá Informatica de las Collectivitats qu’òbra pel Departament d’Avairon e que demanda a las Comunas d’esvitar los noms en occitan per las carrièras, rotas, avengudas, baloards... Cal d’una part constatar qu’aquela demanda de denominacion de totas las carrièras demandada per la Pòsta e d’autres servicis a pas joslevat una granda accion occitana per demandar la presa en compte de l’occitan, de la toponimia locala, dels noms de personalitats de l’istòria e de las arts del país… I pòt plan aver tèxtes europèus que demandan la presa en compte de las lengas localas, de las designacions istoricas aquò va pas incitar comunas e autras collectivitats o tot plan d’Occitan, Lenga Viva de seguir l’afar. Agèron lo començament de la debuta de l’entama d’una reflexion sus la question? Avèm totjorn, coma dins aquesta cronica, la possibilitat bèla d’exprimir nòstres regrèts e de plorinejar en lagrèmas bèlas e autenticas. L’IEO pòt plan realizar una carta IGN informatizada, qual es son pès se los tèrmes son pas utilizats e vesibles dins la vida vidanta?
Quala es la responsa d’un moviment occitan complètament esparpalhat ont plan de monde fa d’accions dins son canton, dins son domèni, e ont l’accion sus l’ensemble del territòri es un pauc-fòrça-tròp daissada de caire? Quala estructura pren per lo mens lo cap d’una proèsta (corrièrs, peticions,…)? Qual tipe d’accion pertocant Occitania tota se pòt menar? Jos quna fòrma?
Las responsas de trapar e de balhar las podètz considerar coma vòstres devers de vacanças…
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
I a pas cap de comentari
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari