Vos que me legissètz, n’avètz pas vòstre confle de legir mas repapiadas e mos repotegadisses cada setmana? Bon, exagèri un pauc benlèu e, pel moment, Alzheimer me daissa tranquil e, coma soi totjorn estat un repotegaire, me càmbia pas tròp de far un repotegadís de mai per setmana!

Mas enfin, vos ne sètz rendut compte, vosautres que sètz aluserpits. Los eveniments que m’an pertocats —e que vos an pertocats, vos tanben, ne soi segur— son los que los mèdia meton en relèu.

Un jornal se deu vendre quala que siá la qualitat professionala de sos jornalistas. Alara, que causisson los mèdia? La sodomizacion al reialme de las moscas? L’importància de las bofigas dins la copulacion en cò dels peisses de gave de Pau o d’Auloron?

Que non pas! En general, als legèires lor agrada qualque escandal o “de sang a la Una” … E ieu, paure bedigàs, seguissi lo cortègi e es aital que vos assabenti sul psicopata de Moscòu, sus l’èx-n^o 45, cap messorguièr estatsunidenc , sul mèstre dels relòtges qu’a qualque dificultat a trobar ont poiriá penjar son lum dempuèi que dissolvèt l’assemblada e que sos quites amics e  fans s’an pres un brave acivadal a las eleccions legislativas…

Alara, per un còp —e un còp fa pas puta!— vos vau parlar d’una femna  jove… —mèfi! que “domaisèla” se pòt pas pus dire per çò que tocariá a la dignitat de la persona… o quicòm aital!— que ne parla lo setmanièr Le Un (n^o 514). Se passa en l’Euròpa vièlha, pus exactament en Austria. Aviái legit l’afar qualque temps a e èra passat per malhas coma un fum d’autras  novèlas que los mèdia i consacran un detzenat de règas en bas de pagina e i tòrnan pas pus.

Pensan benlèu que lors legèires seràn pas interessats o que seriá far repròchis a lors accionaris!

Qui ditz accionari ditz genralament un individú —o una entrepresa— qu’a de moneda. E, dins una societat capitalista,  la règla de basa del mond qu’an d’argent es de lo far frucificar e donc de metre aquel argent dins una societat en bona santat e amb un avenidor gloriós per ne tirar de dividends…

Las bancas fan tot parièr amb lors clients, es a dire ieu o vos. Fan de reclama per vos incitar a daissar pas “dormir” vòstres estalvis e a los “plaçar” per dire d’aver encara mai de moneda dins un avenidor pròche.

Mas aparentament, los Franceses en general aiman mai aver d’estalvis que non pas far plaçaments dins d’afars que sol lo banquièr i enten quicòm, e encara!

Tornam a  nòstre afar… Una Marlène Engelhorn, nascuda e educada dins una “bona familha”, aviá menat una vida sens problèmas, fach d’estudis, etc. fins al jorn que sa maire li diguèt qu’anava eiretar d’una part  importanta de la fortuna de sa grand maire.

Cal saber que los Engelhorn son los eiretièrs d’un Engelborn que fondèt, en 1865, BASF —grop quimic conegut!— e, mai tard, crompèt Boehringer Mannherim.

La grand maire passèt, la femna jove, 30 ans, eiretèt… e detzenats de milions d’èuro liures de tota taxa —que las taxas sus la fortuna sabon pas çò qu’es en Austria— li tombèron dessús un  pauc coma la misèria suls paures bogres!

Se rendèt compte — o l’aprenguèt que tot aquel argent èra degut al trabalh dels obrièrs emplegats dins las entrepresas familhalas —màgerment BASF— pendent gaireben 150 ans e subretot pendent las oras sornas de l’istòria alemanda e austriaca. Se mainèt lèu lèu qu’aviá ren fach per aver tant d’argent e qu’èra “injust e complètament antidemocratic”.

Per far cort, decidèt donc de tornar distribuïr 90 % [25 000 000 €] de sa fortuna novèla. Après aver fach lo torn de las administracions publicas e autras organizacions que mostrèron pas cap d’interès per sa demanda d’ajuda —èran pas que 25 milions d’euro!— finiguèt —amb de personas competentas— per formar un “conselh de distribucion” de cinquanta ciutadans per distribuïr l’argent de la faiçon pus eficaça… sens qu’ela agèsse son mot a dire dins aquela redistribucion que benefícia a 77 associacions e organizacions que trabalhan sul clima, sul lotjament e la proteccion de las minoritats.

E ara? Vòl contunhar sa lucha per la justícia fiscala… en Alemanha, Soïssa, Austria.

Nòstres politicians —e lo quite president— la poirián invitar per assabentar los ultrarics exagonals; aquestes aiman la geografia e coneisson totes los paradises fiscals mas, per çò qu’es de pagar taxas, an talament d’orsins dins las pòchas que las pòdon pas —e las vòlon pas— dobrir…