Opinion
Cultura Wall Street
De segur i a un grand cambiament quand quicòm d’estranh quita d’èsser espantant e sembla plan normau.
Ne vaqui un exemple, atau se dintram dins un comèrci un pauc bèl o dins un restaurant ausissèm a cada còp de musicas que semblan totas de la metèissa farina, totas sortidas de la metèissa fabrica.
E, curiós, son de musicas qu’an pas res a veire amb lo país. A costat de “musicas quilometricas” i a tanben de cançons. Totas dins la metèissa lenga, un anglés estasunian, a creire que se pòt pas cantar autrament.
Aquí lo francés tanplan coma l’occitan, tenon metèis tractament: l’evacuacion. Pecaire lo nòstre dominant es aquí plan dominat, sic transit glòria mundi!
Aprèp lo constat ven la soscadissa, es a dire cossi caracterizar e nomenar lo fenomèn.
De segur s’agís d’una dominança culturala fòrta, gaireben exclusiva. Mas de quina dominança?
Nos sembla que cau anar un chic mai luènh que las aparéncias e que per aquò vau mai parlar de “cultura Wall-Street” que de cultura americana.
Ja America es plan mai que los Estats Units que i a entre autre Canadà e Mexic que son pas de pichòtas causas.
Puèi “cultura Wall-Street” estàlvia de designar un pòble tot que, emai siá eiretièr d’una istòria genociadària a escala bèla, s’agis d’un pòple que caup plan de mond que i son per res dins aquel imperium culturau.
Sustot amb “cultura Wall-Street” vaqui un nom qu’indica plan qu’es lo ‘bizness’, que pòrta l’imperium per regentar tot de la vida.
Amb la cultura coma aisina majorala de dominacion.
Vesetz lo progrés progressa e l’avenir se sarra.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Lo problèma de l'occitan es pas la cultura americana... es lo mesprètz o l'automesprètz fàcia al francés e la fugida dins de formas ermeticas e fixadas (repeticion inlassabla de musicas tradicionalas, tribalisme, auto-exotisme e auto-folklorisacion de Temporadas...). Al contrari la cultura occitana per se reviscolar a besonh e totjorn aurà besonh de s'ibridar e de se fecondar dins una relacion universal/particular amb de formas de cultura populara massissas vivas e mondializadas : folk + occitan = Claudi Martin ; hiphop + nordeste de brasil + occitan = fabulous trobadors ; ragga anglés + occitan = Massilia Sound System ; Ska ispanic e american + occitan = Gollamàska ; Cal una produccion accessibla e normala en occitan. Cal un putanièr de marrit filme de Nadal a l'americana en occitan se vos plai demandam pas qu'aquò.
A còps soi a me questionar : lo mai clar de las gents qu'ausisson las cançonetas que ne parla JL Blenet son dins una lenga que non n'i entendon grand causa. Donc, lo messatge wall-street demòra sul sulhet de l'ostal, sense acabar d'intrar — per aquesta pòrta, vòli dire. Fa que nos podèm demandar s'aquela musica es mai presada per amor qu'es en inglés, o per amor qu'es cantonejada dins una lenga que non i entendon res o pauc se'n manca. E son doás causas plan desparièras, non ?
Dins lo primièr cas, poiriam imaginar un public que, efectivament, presa mai lo messatge wall-street. Dins lo segond cas, segon ieu lo mai probable, sèm autorizat a pensar que los que presan mai cançons en inglés presan mai paraulas voidas de voses qu'acaban per tindar coma d'instruments de musica, sense messatge particular, insipidas e insignificantas. E aiçò non lèva pas exactament lo meteis problèma.
Un cantaire que m'impausan sa cançon dins una lenga qu'entendi, me vau lèu lèu mainar se sas paraulas son senadas, pertinentas o pegassas. Dins una lenga mal coneguda, de la peguesa, me'n chauti ben. Mas dins una lenga conenguda, m'es insofribla. E lo mai clar de las cançons que nos fican en brug de fons anglofòn son d'una peguesa insofribla, en general…
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari