Bon, La rason ne seriá que los Jòcs Olimpics son acabats; seriá benlèu que lo Papa a refusat de venir “inaugurar” la renaissença de Nòstra Dama a Lutècia per anar en Corsega aqueste dimenge; seriá…

Es inutil de cercar a apregondir los motius que possan nòstre engèni de president, un esperit brilhantissim a agir d’una faiçon o d’una autra. Sèm pas pro intelligent per aquò… enfin, ieu, soi pas pro aluserpit… vòli pas far escarni a qui que siá!

Vertat es que foguèt un temps, luenchenc, luenchen, autant dire la preistòria qu’un Francés ordinari, un d’aqueles que “son pas res”, sens interès particular per tal o tal domeni politic e sens opinion arrestada tanben, èra capable de dire lo nom del primièr ministre, de segur, mas encara lo nom de qualques ministres amb la foncion que tenián dins lo governament.

Ieu, vos auriái donat sens esitacion lo nom e la qualitat de gaireben totes los personatges, òmes o femnas e vos dire çò qu’èra lor mission jos la presidéncia del “president en exercici”.

Vertat es qu’aviái qualques ans de mens e la memòria mai viva que coneissiái pas Aloïs mas ara soi pas pus capable de seguir totes aqueles cambiaments engimbrats per “lo mèstre dels relòtges” e son mòde jupiterian de foncionament.

Nos aviá prevengut, ça que la, que la rompedura amb lo monde vièlh —es a dire los mandats dels dos presidents que l’avián precedit— seriá brutala benlèu mas necessària per far del país un “start-up nacion”.

Amb el, los partits vièlhs e esclerozats, los politicians cacoquimes, los sendicats estacats a lors privilègis indeguts o los obrièrs qu’avián pau de traversar la carrièra “per trobar de trabalh”, totes deurián seguir l’anar de son estrambòrd per permetre al país de tornar èsser “lo far de l’univèrs liure”[ F. Cant].

Jupitèr organizava lo mond a sa faiçon; son discípol fasiá tot parièr! Pensava que podiá plegar los eveniments a sa volontat del moment que o voliá.

Lo primièr ministre èra quitament pas un collaorator —a la Sarközy— e los ministres, ne caliá per donar l’impression al pòble que i aviá una equipa per menar lo país mas, en realitat, pensava —e o pensa encara— qu’èra el solet, lo timonièr —referéncia a Mao— que podiá far circular l’energia insidpensabla a l’anar del país.

Son idèa èra que sol lo contacte amb “son” pòble podiá far se levar lo país. Lo desplaser, los repotegadisses dels còrps intermediaris, tot aquò èra pas de comptar… Dins una progression per modernizar lo país e cambiar las mentalitats es normal que i aja qualques reticéncas.

“Tot que va plan, dauna Marquesa! ditz la cançon.

Ailàs, se los eveniments se pòdon organizar un temps, lèu-lèu la natura “politica e sociala” torna prene sos dreches en democracia.

Es aital qu’en provocant los eveniments, accelerèt lo “non-alinhament” dels planetas que revelèron la distància entre lo pantais d’un Jupitèr del petit pè e la realitat viscuda per los que “son res”.

Los elegits de la nacion ne profechèron per tornar levar lo cap e ajudar las ambicions dels dos o tres gauleiters que se veson un avenidor radiós.

Anèt a Canossa, lo president? Que non pas, el a totjorn rason, la representacion nacionala es ambiciosa e lo pòble… pòt pas comprene!

Lo novetat foguèt… de cambiar de primièr ministre collaborator e cadun cabussèt lèu fach. Ne sèm al quatren, un jovenòt de setanta ans.

Pels mai joves, es pas inutil de rampelar que, ans a, lancèt “Lo proclam de Pau” que ditz: “La vengonha, n’i a pro, ara la lenga vòl aver lo drech de viure” (citi de memòria). Los vièlhs se’n sovenon!

Aqueste sosten de la primièra ora pensa de capitar à sortir de l’ornièra dins la quala lo president a menat lo país.

Seriá l’interès de totes que capitèsse mas quitament dins lo camp presidencial a d’enemics ferotges.

Pel moment, França es venguda la risada de sos vesins amb las rodomontadas del mèstre dels relòtges…

Se lo primièr ministre novèl podiá tornar metre los relòtges en marcha seriá ja un grand pas en abans.

Entre las paraulas d’un conselhièr, escotat a còps, e los actes d’un òme de govèrn i a un pas… e cal pas cabussar…