Vivèm ara un exemple bèl de las consequéncias dins la vida-vidanta de l’encastre institucionau dau país.

L’avetz vist e ausit es l’alarma generala per las finanças das collectivitats totas, regions, departaments, comunas, comunautats de comunas e autras metropòlis. (notam au passar qu’aquel nom de metropòli transpira lo colonialisme e per aquò es detestable).

Atau tot çò qu’es “locau” es au ras de la quincanèla e en cataclisme economic. Bromech generalizat e de pertot un clam “Res es pas pus possible”.

Lo bastiment, tant important per l’economia, l’immobilièr e plan maites son en alèrta roja. Tot parièr per la cultura e las associacions de totas menas que lors budgèts seràn asclats ferme.

Es qu’aquò ven d’una marrida gestion daus “locaus”? Que non, an pas solament lo drech d’èsser en deficit e son en tutèla dirècta via lo TPG que sol manda lors pagaments.

Non, la rason es que l’Estat se gestiona de longa amb de deficits qu’ara an passat l’òsca. E per se remontar, decidís tranquilon de rasclar los comptes de las collectivitats qu’an ges d’autonomia economica. Atau la marrida gestion de l’Estat bota lo país tot en depression e mai cò qu’es sanitós.

Aquò seriá impossible dins la majoritat daus païses europencs. Mas nautres avèm ges de decentralizacion, sonque una falsièra, una semblança d’engana-democracia.

Atau puslèu qu’una crisa limitada au sol nivèl de l’Estat l’avèm pertot. Aquò ne farà de segur la sortida mai dificila.

Vesetz, lo progrés progressa e l’avenir s’inquieta.