Es un quicòm que travèrsa l’occitanisme dempuèi de temps immemorials: nòstres ligams amb nòstres germans catalans.

D’un costat, se pòt veire cossí las causas tombèron del marrit costat en legissent lo plan instructiu obratge de Martin Alvira Cabrer sus la funèsta batalha de Mureth que Vent Terral ven de publicar.

De l’autre, podèm entonar a plec de gargalhòl lo cant de la Copa Santa.

Podèm comprene que d’unes Catalans del nòrd supòrten pas d’èsser dins una Region nomenada falsament Occitania (pas al punt de crebar unas ròdas de veituras de gens de l’11), mas comprenèm pas las peticions e demandas de cambiar lo departament Pirenèus Orientals en Pirenèus catalans en doblidant los Occitans de Fenolhedés (Bascs e bearneses son plan dins un departament que se ditz: Pirenèus-Atlantics, non?)

Cal èsser clars sus las denominacions: Occitania es pas solament la Region Occitania-Pirenèus-Mediterranèa. Vegèrem unes intervenents als rescontres de Narbona presentar panèus amb una «Occitania entre Ròse e Pirenèus» . Cal pas daissar córrer l’engana: nosaus, demoram fisèl al Frederic Mistral e a un país «entre doas mars e tres montanhas».

Podèm que saludar lo trabalh remirable fait pel Comitat d’Afrairament/Agermanament Occitano-Catalan (in memoriam Enric Garriga-Trullols) que mena un trabalh dinamic e diversificat per l’occitan que d’unes associacions d’Occitania se ne poirián inspirar.

Aqueste dimars 7 de genièr, inauguram lo panèu bilenga occitan-francés de dintrada dins lo PNR Corbièras-Fenolhedés costat occitan a La Grassa aprèp l’aver fait pel catalan-francés fa una mesada. Lo PNR menarà una politica de preséncia sistematica del catalan o de l’occitan a las dintradas de las comunas de son territòri.

Mancam pas d’anar cantar Els Segadors abans las partidas dels Dracs catalans, formacion formada de jogaires dels Antipòdis, d’angleses e de «franceses» que, de fait, i a pas un sol catalan, mas d’occitans de Tarn, Aude, Vau Clusa…

Poiriam multiplicar los exemples, mas m’atardarai suls rescontres Agaches organizats dins l’encastre de l’Euroregion Pirenèus-Mediterranèa per l’associacion Euroccat. Un acamp se tenguèt a Narbona a la fin de novembre.

Suls Agaches de novembre passat

Aquesta segonda edicion d’Agaches aviá per tèma Susmontar las frontièras: trencaduras o corduras? Lo fait novèl èra la tenguda simultanèa d’un acamp de l’Amassada Euroregionala dels Joves, qu’i prenguèron part estagiaris de l’Escòla de la segonda chança de Narbona. Entre rescontres, talhièrs e espectacles, foguèt unas 500 personas que se rescontrèron o se crosèron.

Lo collòqui s’organizèt en 4 talhièrs tematics: Institucions; Medias; Environa e mobilitat; Istòrias e lengas. Foguèt l’escasença de descobrir la mòstra passejaira del camp de Rivesaltes, de la presentacion de la mòstra sus L’occitan, lenga de revirada del CIRDÒC, d’un espectacle amb Laurenç Cavalié e l’Orquèstra de Músiques d’Arrels, d’una deambulacion musicala dins lo musèu Narbo-Via, d’un jòc de pista en vila e en occitan (pels joves). Mèdias occitans e catalans (Jornalet èra, tot naturalament, de la partida) an seguit las jornadas.

Ressortiguèt de las intervencions, discutidas e taulas redondas menadas en occitan, catalan e francés, l’interès bèl de l’Euroterritòri e sa coeréncia per trapar solucions als problèmas actuals de las populacions coma lo cambiament climatic, los transpòrts en comun (se parlèt fòrça dels trens), sus l’espelida d’un torisme responsable sens doblidar los enjòcs culturals. De segur una mai granda autonomia de las regions de França permetriá de menar accions mai eficaças. Los actes de las jornadas seràn publicats.

Agaches de 2026

Per la debuta de decembre de 2026, lo president Alcouffe d’Euroccat anoncièt la tenguda d’una novèla edicion dels rescontres e de l’acamp dels joves. Son previstes a Narbona. Se jogarà amb los jorns caumats costat catalan e la fin de setmana per aver una afluéncia mai bèla. Es de nòstra responsabilitat d’occitans de preparar tre ara lo rendètz-vos e de portar nòstre sosten e nòstras proposicions als organizaires.

Quatre-barras-e-Crotz Roch