Quora Donald Trump arribèt pel primièr còp, en genièr de 2017, a la tèsta dels Estats-Units; dins la premsa, dins los mediàs, s’espandiguèt: «Fake news». Foguèrem un molon a o descobrir amb aquel moment. Arremarcatz qu’aviam pas besonh de l’american per encapar l’idèa. Nosautres, lo mot que se sarra benlèu lo mai de «Fake news» lo coneissiam dempuèi un brave briu en occitan, es: manipòli. Doncas, parlarem de manipòli per vertat falça, pas de «Fake news» coma se fa en francés.

Cossí Donald Trump a fach del manipòli, un ostís de poder, un poder vertadièr? Per far creire a sa vertat falça, per butar mai en abans sos intéresses, emplega lo tornar dire. Tornar dire sens pausa, de longa, totjorn e totjorn. Un, per se valorizar; dos, per mespresar sos opausants. Una falça novèla devendrà vertadièra a fòrça d’èsser garçada de longa e mesa en abans per la premsa e los mediàs. E d’ont mai aicesta es subrerealista, espantanta, grossièra, d’ont mai a l’astre de traucar e far bronzinar los rets socials. I a un ligam fòrt entre lo tornar dire e la cresença pel public de la realitat. D’aprèp lo Oachington Pòst entre genièr de 2017 e genièr de 2021, pareis que Donald Trump escopiguèt 30 573 manipòlis, falsas declaracions.

Just per se far a l’idèa ne’n vaquí una. «Avèm pas pus de bòlas. En rason de la politica ridicula, insensada e caluga, de monde arriban e tuan nòstres conciutadans a un nivèl qu’aviam pas jamai vist!» afortís Trump. Pasmens, i a ges de pròvas que i aguèsse una ondada fòrta de criminalitat ligada a l’immigracion descrita per Trump. Selon las donadas del FBI, jos lo govèrn de Joe Biden, la criminalitat a pas crescut mas a puslèu demesit amai se lo nombre d’immigrants a pujat.

Dempuèi lo 20 de genièr de 2025, lo Donald Trump es tornat a l’Ostal Blanc pel segond còp. Emplega coma jamai lo manipòli coma ostís de poder, mas a passat una òsca de mai. Coma lo poder ensenha lo poder, ara, jòga al Monopòly.

Se tomba sus la casa «Anatz en preson» Trump passa que t’ai vist! E ne’n sortís sens fraisses estent que i es pas dintrat. E se pensa:«Dire que veni d’èsser just condemnat per un procès politic trucat que revèrta una caça a las bruèissas. Ai pas res fach de mal.» Es banquièr. Mescla fortuna personala e fons de la banca. En escampant lo dat, a dins lo cap: Canal de Panamà, Groenland, Canadà... Pacheja e crompa los 32 ostals e 12 ostalariás del jòc. Al Monopòly a tot ganhat! E coma a tot ganhat pòt pas pus jogar, es totsolet! Manipòla lo Monopòly!

Quora aurà lo monopòli de la Tèrra e de la Luna, que farà? Jogarà benlèu Mars al Monopòly? Qual sap? Del manipòli al Monopòly!