A l’escòla vos an après solide que l’Edat Mejana, d’un punt de vista arquitecturau, a coneishut dus estiles: lo romanic e lo gotic. E ben es pas vertat, n’a coneishut tres. E lo tresau es aperat “gotic miejornau”, o “gotic tolosan”, o “gotic lengadocian”, mes Alan Surre-Garcia l’apèra “gotic occitan” e cresi qu’es lo nom milhor que’s posca balhar.

Mes d’un element a contribuit a la neishança d’aqueste estile arquitecturau. Purmèr lo hèit que, au moment quan l’evolucion se hè de cap au gotic dens nòrd d’Euròpa, es la teula qu’es màgerment utilizada en Lengadòc e especialament a Tolosa, çò que hè prénguer a l’evolucion estilistica un camin tot personau. La transicion d’un estile a l’aute es mès una evolucion que non pas una rompedura com ac estoc endacòm mès.

Mes tanben la crisi eretica a tornat bàter las cartas e la Glèisa catolica en Occitània comença una represa en man deus esperits, que’u hè considerar l’enveja de cambiament deus cresents que lo movement deus Bonsòmes avèva plan muishat. Es per aquò que las bastidas seràn mès austèras e que serà introdusida una nau unica per privilegiar l’escota deu prèste au moment quan aqueste hè son presic. Cau pas desbrembar que l’òrdi deus Dominicans s’apèra oficialament Òrdi deus Fraires Predicadors, qu’avèva coma tòca de combàter l’eretgia per la predicacion.

Segon Wikipedia, es l’anciana nau de la catedrala San Estève de Tolosa qu’a mercat l’arrivada deu gotic occitan entre 1210 e 1220.

Puèi, la glèisa deu convent deus Jacobins (començada en 1230), considerada coma la mès bèra glèisa dominicana d’Euròpa crestiana peu papa Urban V. De mès, son arquitectura complèxa “davantegèc de mès d’un sègle l’arrivada deu gotic flambejant. La tradicion nomenta aqueste cap d’òbra “lo palmièr”, pr’amor que las brancas shisclan deu fust lis de la colomna coma palmas.”

Cau saber qu’a la Revolucion francesa, aquesta jòia arquitecturala e istorica se hascoc … una escuderia militara et lo claustre estoc destrusit gaireben sancèrament per deishar passar los chivaus.

Çò que caracteriza visuaument lo gotic occitan es purmèr es “l’arc en mitra”, es a díser la part superiora de las hinèstras que, au lòc d’estar arredonidas, s’acaban per una punta de triangle. S’espiatz lo campanèr de San Sarnin de Tolosa, veseratz que los tres purmèrs estancis an hinèstras romanas arredonidas au som, mes que los dus darrèrs son traucats de hinèstras doblas de la part superiora geometrica.

Puèi son los campanèrs que son plan simbolics deu gotic occitan: lo cloquèr octogonau, que’s vei dens Occitània tota, e lo campanèr-mur, tipic de la region tolosana.

Tot en seguint, estoc l’esculptura qu’estoc tocada per l’evolucion, representada en Occitània per Bernat Gilduin, esculptor màger occitan, que, en tot balhar una expressivitat mès grana a sas figuras, las hascoc mès vivas e mès dinamicas, e influencièc en dehòra de las termièras deu País d’òc, dinc a França e au sud deus Pirenèus.