Es causa sabuda de totis que la hèita qu’a mercada la debuta de la Revolucion Francesa estoc la convocacion deus Estats Generaus en mai de 1789. Es de tot biaish çò qu’èi aprés a l’escòla e aquò es a’s confirmar de plan, se cercam un drin.

E lavetz, qui a conselhat o recomandat a Loís XVI de convocar aquestes famoses Estats Generaus? Qui a doncas pervocada la Revolucion Francesa? Un Tolosan, solide! S’aperava Etienne-Charles de Loménie de Brienne (e òc, aqueste deu canau).

Arquevesque deTolosa, enterprengoc fòrça tribalhs publics que cambièn la vila, entre d’autes, solide, lo cavament deu canau que portarà son nom, mes tanben creèc, per exemple, corses a gràtis per la formacion de levandèras.

En 1787, estoc nomejat Ministre Màger d’Estat e eretèc d’una situacion financèra de las catastroficas. Sovent se ditz que la benalèja de Lafayette en America per ajudar a l’independéncia n’estoc l’encausa. Solide n’èra pas la sola.

Ensagèc una refòrmas que’s tumèn a l’opausicion heròtja deus parlaments, çò que destrauquèc sus una crisi politica grèva.

En 1788, pr’amor de l’agravacion de la crisi financèra (l’Estat anava de cap a la quinquinèla), lo Brienne devoc reconéisher que la situacion passava sas capacitats.

Estoc doncas d’arrèrcòr que recomandèc au rei de convocar los Estats Genaraus e una data estoc causida a mai de 1789. Un còp la convocacion anonciada, la pausicion de Brienne vengoc de pas ténguer, doncas deishèc lo pòste en mai de 1788 e estoc remplaçat per Necker.

Tròp tard, la maquina de l’Istòria e de la Revolucion èra aviada …