De qué vos pòdi dire que sapiatz pas dejà? Nòstres cosins d’un còp èra, n’anam tornar parlar de segur!

Aquò me permet una digression e una precision a l’encòp: quand parli de «nòstres cosins» o de qualqu’un d’autre parli de los que nos governan e non pas del vulgum pecus. Los mèdia parlan pas sovent dels paures bogres a mens d’un escandal.

N’avián pas besonh e l’an pas esperat, mas lo N°47 es vengut ara l’exemple de seguir un pauc pertot sus aqueste planeta, en Euròpa e dins de païses que ne coneissem quitament pas lo nom.

Benlèu que d’unes son los «Pivot» de la geografia, ieu non! Africa es un continent mas un continent es pas un país… alara, perque parlar de Sodan, Centrafrica o de Lesotho? Perque parlar d’aqueles sordats que prenon lo poder —an de fusilhs— en prometent de far d’eleccions liures dins l’annada? Son causas comunas un pauc pertot.

Los mèdia començan a se bolegar quand un dirigent vira casaca e comença a se prene pel salvador de son país en prement tot un pòble en ostatge. L’arbitrari comença generalament plan planet amb de paraulas patrioticas e de discorses melicoses. Après d’eleccions, sovent farlabicadas, per obténer una «legitimitat populara», las causas seriosas començan e, lavetz, l’òme politic se muda en dictator e pels opausants es la mòrt anonciada o, a minima, la preson per un detzenat d’ans en causa d’una paraula «malaürosa» —non, pas «malaürosa» mas sincèra— coma en d’autres païses pus civilizats, las presons son comolas amb los panaires d’irange.

(Sètz un fum a conéisser la cançon: «Òu, a panat, a panat l’irange, mossur l’agent» de Mossur cent mila vòlts, alias Bécaud.)

Nos a calgut tres ans d’una guèrra òrra —mas totas o son, non!— en Ucraïna e la traïson d’una crapula per que l’Union Europèa comence a pensar que caldriá benlèu far front comun contra lo tsar de Moscòu que ven de far amic-amic amb l’autra crapula. Ça que là, suportam lo comportament del gauleiter d’Ongria que pren sistematicament lo contrapè dels autres paIses de l’Union Europèa mas accepta la moneda d’Euròpa e escafa cada jorn un pauc pus la democracia dins son país.

Lo dictator —elegit— de Turquia, a la fèbre a cada còp que las eleccions s’apressan. La demarcha es estada coma dins totes los autres cases: paraulas melicosas, un pauc de bolegadís social e, puèi, l’encadenament costumièr: protestacions… violéncias policièras —sus òrdre— arrestacions… jutjament a la lèsta… preson…

Lo salvador del país pòt pas suportar d’aver un autre pretendent a la salvacion del moment qu’el trabalha dempuèi annadas a salvar son pòble e donc a d’experiéncia.

Lo gauleiter bielorús après la darrièras eleccions farlabicadas, diguèt, la mitralheta al ponh:« Ai pas fach tot aquò pendent vint ans per me far batre a d’eleccions!»

Lo cosin estatsunidenc, aquel biais de far l’agrada e coma son país es encara la poténcia màger, totes los autres i veson la validacion de lor comportament; la lei de la jungla e la rason del pus fòrt.

E lo N°47, content coma un pesolh revengut mas mai autoritari que jamai trabalha tota la jornada dins son «burèu oval» a signar çò que se sona en estatsunidenc oficial «executive orders» — un decrèt se volètz.

Poiriatz pensar que ten un estilò polit, qu’estima sa signatura polida tanben e que o vòl far saber a totòm. Signa que signaràs!

Mas cal pas se daissar prene a la trapèla dels imatges que los mèdia de la Maison Blanca nos donon a veire.

O sabiatz pas benlèu mas la Maison Blanca a un servici miltimèdia fach per vantar la politica del govèrn… Après tot, totes los caps d’Estat —primièrs ministres— o fan e, normalament, es de bona guèrra.

Aplican totes, a de grases divèrses, la frasa d’Edmond Rostand dins Cyrano —frasa qu’a pas res a veire amb la politica—: «Los me servissi solet amb pro d’elegància mas permetrai pas qu’un autre las me servica».

Los Estats Units son una federacion de cinquanta estats e, fins ara, al mens, e en aplicacion de lor contitucion, cada estat se petaça solet en tenent compte de las leis federalas! Lo govèrn federal a Washington, el, s’ocupa dels afars que concernisson lo país entièr coma la defensa del país … e un «executice order» s’aplica a tot lo país.

Desempuèi son eleccion, lo n°47 a devut signar centenats de decrèts non pas dins l’interès del país mas dins son interès e lo de sos amics. E es aquí que truca!

Aviá ja senhalat pendent la campanha electorala que, devant las insultas de son adversari, estimava normal que se vengèsse. Vos daissi jutge per decidir de qui insultava l’autre! Lo revenge, per el, es quicòm que se «manja caud!»

Amb los ans, la radicalizacion de son electorat e l’ajuda de sos conselhièrs, perdèt pas temps —sens s’ocupar dels elegits republicans qu’an la majoritat dins las doas Cambras— signèt d’interdiccions o anullèt leis votadas jos la presidéncia de son predecessor sens que los democratas, palaficats per una desfacha franca e massissa, sortiguèsson de lor mòrt cerebrala. E parli pas de son comportament dins los afars exteriors del país…

Sai que repàpii mas vòli plan téner l’escomesa que, pel primièr còp desempuèi sa creacion, assistarem a una modificacion constitucionala o quicòm pròche!