Sacrada es la França! Sacradas son sas institucions : l'ensenhament, la sciença, los intelectuaus, la medecina, lo model social e tant d'autras causas. La paur de la crisa, lo racisme contre los emigrats, an de las raiçs priondas. La guerra d'Algeria es pas enguera digerada per tot lo monde. Benleu menara a una guerra entre frances; d'un costat los defensors de la colonisacion e los que volan la patz e la coperacion coma los imigrats de color. Tres guerras entre los allemands an pas menat a un racisme anti alemand mas lo racisma contre los arabes es tres fòrt.
Es normau a l'escòla d'aprener lo frances, l'angles, l'allemand mas es pas normau d'aprener las lengas d'Africa: l'arabe, lo berbère, lo kurde. Las lengas regionalas son totjorn consideradas coma anti-francesas. Es normau per lo personnau dau supermarchat e de la banca, per los veterinaris, per la sciença de parlar angles mas mau vist de parlar l'arabe. E oblidam pas las rivalitats entre regions e lo costat pratic d'anar se planjar au governament centrau pus leu que de coperar.
Quò fai belcòp de causas a tornar botar en question e lo desbat vòl pas se far.
L'òm parla de refòrma mas tot lo monde n'en a paur, a començar per los partis politics de dreicha o d'esquera.