Dirai de òc per çò que faguèrem al monument dels mòrts de Negrapelissa. Plan monde amassats, de nombrosas associacions, totas las escòlas representadas. N'i avia per tot lo monde: la lectura del discors del President de la Republica, mas tanben de lecturas de letras de peluts en francés e en occitan ("fa plasèr d'ausir lo patoés me diguèt en occitan un desconegut, parlavan mai patoés que francés a l'epòca"), sus la duretat de la guèrra, e quitament un pauc anti-militarista. S'i cantèt "La Marselhesa", mas tanben "La Chanson de Craonne". La mòstra a la sala de las fèstas suls soldats "mort pour la France" del vilatge permetèt a de personas de n'aprendre sus un aujòl que "ne parlava pas".
Per tot aquò ai enveja de respondre òc. Pel demai de las comemoracions en França, mon usatge limitat dels medias m'interdich de portar un jutjament.
Enfin, dempuèi un brave moment, e per de rasons qu'ai explicada a l'epòca, respondi pas mai al sondadge (de Jornalet coma de totes los autres).

Tau com ei pausada era question, qu'em cau precisar :
- Qu'èi votat NON perqué s'en a hèt de tròp, e caijer tostemps sus eths tèmas glorificant eth nacionalisme francés, eth "sacrifici" e era ideia d'ua istòria deth estat escrita sus uas taulas sagradas dempús "nos ancêtres les gaulois".
- Quauqu'arrés podia votar non tamben, entath contrari : que non i auià pro de "cocoricos", militars, drapèus e "marseillaises".
- Non tamben, en brembar deth men pair-sénher, En Jaumet, que se guanhèc era "citoyenneté française" en arriscant dia e nèt era sua vita en Salonica e aras Dardanelas, ath costat deths grecs contra eths ottomans. Quin a jamés ausit d'aqueth front dera guèrra de 14-18 ? França s'en fot !