Divendres que ven, 22 de novembre, l’Ostal de la Region a Tolosa aculhirà una serada d’omenatge per marcar lo centenari de la panteonizacion de Joan Jaurés, figura non solament istorica del movement politic socialista, mas tanben e mai que mai emblematica de l’umanisme e de l’universalisme. Organizat per la region, en partenariat amb la Fondacion Joan Jaurés, La Dépêche du Midi, e los Amics de Jaurés, l’eveniment entitolat “Jaurés es viu!” metrà en evidéncia l’actualitat de sa pensada e de sos combats.

La serada començarà a 18 oras amb un debat moderat per Sébastien Bouchereau (La Dépêche du Midi). Demest los locutors: Bernard Cazeneuve, ancian primièr ministre, Emmanuelle Garnier, presidenta de l’Universitat de Tolosa-Joan Jaurés, e Rémy Pech, istorian especialista de Jaurés. Una enquista originala de la Fondacion Joan Jaurés serà presentada per Jérémie Peltier.

De lecturas de tèxtes de Joan Jaurés per Magyd Cherfi, cantador e escrivan, pontuaràn aquel omenatge, en remembrant son patrimòni politic e intellectual, en particular sa defensa de la justícia sociala, de la patz e de l’emancipacion umana.

Joan Jaurés, nascut en Occitània, demòra un exemple d’engatjament pels joves e un visionari que sos ideals contunhan d’inspirar. Entrada gratuita al moment de l'inscripcion.

Un professor de filosofia consagrat a la lucha politica

Joan Jaurés nasquèt lo 3 de setembre de 1859 a Castras, dins una familha borgesa modèsta. Foguèt professor de filosofia al licèu La Peirosa d’Albi e a l’Universitat de Tolosa fins en l’an 1885, que venguèt elegit deputat.

Se consagrèt a la lucha politica a 26 ans e gràcias a sos braves discorses venguèt un òme politic. Sostenguèt las caumas dels minaires de Carmauç, que los obrièrs demandèron a Jaurés d’èsser lor candidat a l’eleccion parciala. En 1893 l’elegiguèron coma socialista independent.

Sa vida politica èra consagrada incessantament a la defensa dels obrièrs en lucha. Entre tantas accions, Jaurés foguèt a l’origina de la celèbra Veirariá obrièra d’Albi. Sostenguèt tanben las luchas dels vinhairons de Lengadòc, e los encoratgèt a crear de cavas cooperativas.

A París fondèt lo jornal L’Humanité. Aquel nom definissiá plan ben la pensada de Jaurés, qu’èra contra la dictatura del proletariat mas puslèu socialdemocrata, e mai sa moderacion contenguèsse un umanisme social fòrça actiu.

Jaurés e l’occitan

Jaurés defendiá que totas las lengas de la Republica Francesa se devián ensenhar dins las escòlas. El èra occitanofòn e seguissiá lo movement literari d’expression occitana. Prepausèt de s’apiejar sus las coneissenças lingüisticas dels enfants occitans, bascos e bretons per comparar aquelas lengas al francés e aital desvolopar lor jutjament, lor rasonament. Insistiguèt sus la facilitat d’aprene d’autras lengas latinas quand se mestreja lo francés e l’occitan.

Jaurés definiguèt lo mot patois coma “lenga d’un pòble vencut”.